Shillong, Naiwieng 23: U Vice Chancellor jong ka North Eastern Hill University u Dr SK Srivastava haba kren ha ka jingrakhe ia ka sngi sah kynmaw ia ka jingdap 120 snem jong ka Seng Kut Snem mynta ka sngi ha Madan Weiking u la ong ba baroh ki jait niam ki hikai ia kawei, ban ia ieit para briew.
U Dr Srivastava u la ong ba u ai ka burom kaba khraw ia ki 16 ngut ki nongseng ia ka Seng Khasi ha u snem 1899 ban pynneh pynsah ia la ka jong ka niam tynrai kiba dei ki riewlum jong kane ka dong shatei lam mih ngi jong ka Ri India.
Kaei kaba u ioh ia ka jinghikai na ka lama ka long ba ka dak ba pyllum jong ka ronglieh ka dei ka pyrthei bad ka jingdon jong u syiar ka kdew ia ka jingshai, ka khana pateng ka ong haba ka pyrthei ka don ha ka jingdum u syiem u la duwai ban wanrah biang ia ka jingshai, u la ialam na ka jingdum sha ka jingshai.
Ha kane ka juk stad kaba mynta haba la pyndon kam ia ka bording ilektrik na ka sngi ia kaba la tip kum ka “Solar Light” u la ong ba khlem ka jingshai ka sngi yn nymlah ban leh ei ei kumta ka jingshai ka long kaba don kam.
Ha kane ka sngi ha ka jingkren jong u Syiem jong ka Hima Khyriem u Dr Balajied Syiem u la ka jingwan ki nongwei na shabar kiba la sah 200 snem kala pynjem ryngiew namar ka jinghikai jong ki ka long pyrshah ia ka jingngeit tynrai.
U la ong ba mynta 30 snem ei ei ka seng khasi kala sdang ban shuh thied sha ki nongkyndong bad u la ong ba ka synshar khaddar ka dei ban iaid ryngkat bad ka niam. U la ong ba ka jingngeit ka dei ban sdang na la iing u la kyntu ia ki samla ba kin tip ia la ka jong ka tynrai.
Kiwei kiba la kren ki long u bah Antonia Lakiang haba u la kyntu ia ki para seng ba kin ia shim khia ban leit sha ki jinghikai seng bad ban tip bniah ia laka tynrai. Shuwa ban sdang ia ka jingia kren sneng ban kraw la pynlong ia ka jingduwai da u Bah Skor jala u rangbah ka seng Nongshad Nongkhein.
Ha kane ka sngi rakhe ia ka jingdap 120 snem jong ka Sengkut snem la sdang na Madan Iewrynhep da ka jingiaid paidbah ha ryngkat ka pud ka tem tynrai sha madan Weiking. Ha kane ka sngi ki paidbah kiba dang bat ia ka niam tynrai kila wan na kylleng ka Ri Khasi Jaintia ban rakhe ia kane ka sngi.
