Shillong, Kyllalyngkot: U Kaitor Rangbah napdeng ki Khasi, Bah H Kerios Wahlang I la khladnoh ha ka por 3 baje mynstep jong ka 11tarik Kyllalyngkot, 2020 ha la ïing ha Mawngap. Ki pateng na u syngkai u Ma Kerios Wahlang ki sah sa sawngut ki khun, ar ngut shynrang bad ar ngut kynthei nalor uwei u khunpdeng ba la khlad hashwa ha u snem 1998, ha ryngkat kumba khathynriew ngut ki ksiew shynrang bad kynthei.
U bah Kerios Wahalng u dei u riewkilan met ha ka lehkai phutbol ha ka por khynnah bad por dang khynraw, hynrei khlem da klet ban kynud bad thaw ki kyntien jingrwai ha man la ki rong ki taw ha la shnong ha Sohra, khamtam ha ka por shong skul ha Ram Krishna Mission. Wat lada u khlem lah ban pule pyndep, hynrei im ju sangeh ban thaw bad kynud jingrwai haduh ki khep ba u lah trei kum u nongñiah kali kumba katto katne snem.
U lah trei khaïi dewïong ruh ha ka shlemtrei jong u Bah Ken M Diengdoh ha Sohra bad Laitryngew bad hadien kata u la kamai kit briew bad kit mar man la ki sngi ïew ha kylleng ka Ri Khasi Jaiñtia. Kum ha kine ki khep ba teh kam ruh u Ma Kerios Wahalng im ju klet ïa ka rwai ka siaw ka put ka tem ha la ki sur tynrai Khasi.
Hadien ba u lah poi shongkha ha Mawngap, u la shitrhem bha ha ka lehkai sawangka bad bunsien ki jingrwai la jong la bynrap ha manla ki sawangka. Dei ha ki snem 1978-79 ba u la shlan ban leit sha All India Radio, Shillong namar ba u kynmaw tympang ïa ki sur ka duitara na u Parad Haridon Lyngdoh Mawphlang ha man la ki rong ki taw ha shnong Sohra.
U bah Kerios Wahlang u la kren mardor, ‘I Parad Haridon I dei u khlur duhalia ba kynsai, bad ha All India Radio nga la ïoh ban pyntbit shuh shuh la ka sap; nangta I Ma Berrywell Kyndiah I la kdew nyngkong bad hikai ïanga shaphang ka duitara’.
Naduh ba dang khynnah u bah Kerios Wahlang u lah ju mlien ban thoh jingrwai bad sa rwai hi da la ka sur ba thaw da lade. Hynrei naduh ka kynti ba la ïoh bsut ha All India Radio la nang kham pliah shuh shuh ka jingtbit bad la nang janai ka sap rwai bad ka sap tem duitara, bad dei na kata ka daw ba lah kynrei bha ki durim jingrwai ha Doordarshan Kendra, Shillong.
La don byllai ki jingtyrwa ban leit rwai leit tem ha kylleng ka Ri India, hynrei tang khyndiat eh ba la lah ban pynbor ban leit shim bynta namar ki daw shimet ha lade. Jar la katta u Ma Kerios Wahlang u long u Khlur Kaitor u ba khraw tam napdeng ki kaitor sur tynrai Khasi.
Nalor kata u don ruh ka sap ban shna hi la ki jyntem sur Duitara ne Marynthing, nalor kiwei kiwei ki jyntem sur barit baria. U Bah Kerios Wahlang u la kren mardor, ‘Nga shna hi ki duitara namar ba nga sngewthuh ha lade kumno ban mih ka sur katkum kijingrwai lajong, namar ba nga khlem shah hikai hano hano ruh shaphang kane ka kam thoh jingrwai bad thawsur jingrwai’.
U la kam ruh ba don tang uwei u paralok ba nang ban tem na ka bynta jong u bad hadien pat sa u khun pdeng, u Kynsai Maik Syiem ki ba lah ïakhlad noh kham mynshwa; nangta u lah hikai sa ïa ki ksiew ruh ban synrap temsur na ka bynta ki jingrwai ha kylleng ka jylla.
U bah Kerios Wahlang I lah thaw jingrwai da ki spah tylli, hynrei la shem na ka bui ba lah kynshew tang kumba hynriew phew tylli ki jingrwai ba la thoh hi da la ki kti. La jan baroh ki jingrwai ki dei shaphang ka mariang bad ka riti dustur ha ka jaitbynriew, wat lada don khyndiat ki ba dei shaphang ka jingieid bad ka saiñpyrkhat shimet.
Kum uwei na ki rangbah jong ka Seng Khasi, Mawngap, u bah Kerios Wahlang u lah noh synñiang shibun kiei kiei ha ka imlang sahlang. Ka mariang ka long u syrwiang ha ka rngiew jong u bah Kerios Wahlang bad kane ka lah phalang na ka ba u ju khluh ban leit shang kai barabor sha Lawkyntang Mawphlang bad ju ïaid da ka kjat ha ka kiew pyneh rngiew sha Lum Sohpetbneng manla ka snem wat haduh ba la sdang noh tymmen ruh.
Na ka bynta ki kam bakhraw jong u Ma Kerios Wahlang ha ka rwai ka siaw, ka put ka tem la shah pynkup burom ha ki katto katne ki rynsan da ka Longïing Paki Dulan U Lat ka Jylla ne Raj Bhavan, Doordarshan, Seng Khasi Seng Kmie, National Institute of Technology bad ka Synjuk ki Barikor Khasi ne Riti Academy of Visual Arts.
Ïa ka met basah jong u Ma Kerios Wahlang yn sa pynkhuid ha ka sngibaar, 14tarik Kyllalyngkot, 2020ha kpep jynthang ka Seng Khasi Mawngap bad la khmih lynti ki khubor sngewlem na kylleng ka Ri Khasi Pnar.
