Ka jingsumar lyngba ka “novel blood plasma therapy” na ka bynta ka COVID-19

New Delhi, Iaiong 12: Ka Sree Chitra Tirunal Institute for Medical Sciences and Technology (SCTIMST), kaba dei ka tnad kaba hap hapoh ka jingkhmih ka tnad Department of Science and Technology ka la ioh jingbit ban iaid sha khmat halor ban sumar ia ki nongpang kiba ioh ia ka jingpang COVID-19.

Kane ka jingsumar ka dei kaba tip kum ka “convalescent-plasma therapy” bad kane ka jingsumar ka long da kaba pyndonkam ia ka bor jong u briew uba la ioh jingkoit na kane ka jingpang khlam bad ban sumar ia ki briew kiba pang.

Ka Indian Council for Medical Research (ICMR), kaba dei kawei na ki tnad kiba don bor hapoh ka ri India ka la jingbit ia ka SCTIMST ban sdang ia kane ka rukom ai jingsumar. “Ngi la dep ban aplai na ka tnad Drug Controller General of India (DCGI) halor ban ailad ban pynlait na katto katne ki kyndom kiba iadei bad ka jingai snam,” la iathuh ka director ka SCTIMST, ka Dr. Asha Kishore.

Kaei ka jingsumar convalescent-plasma therapy?:  Haba ka jingpang coronavirus ka ktah ia ki dkhot met jong u briew ka pynmih ia ki khniang hapoh ka met jong ngi. Ki kynja protein kiba mih na ka snam ban iakhun pyrshah ia ki khniang jingpang (antibody) ki iarap ia ka met u briew ban lait na kane ka jingpang coronavirus. Kane ka rukom sumar ka long thik kum ba ai nam, ka iarap ban pynmih ia ki protien na ka snam na ka briew kiba la ioh ioh jingkoit bad yn sa pynrung ha ka met jong ki briew kiba dang pang. Lyngba ka jingiarap jong kine ki protein, ka met jong u briew ka ialeh pyrshah ban pyniap ia une u khniang jingpang hapoh ka met.

Kiei ki ‘antibodies? Ki ‘antibodies’ ki dei kynja protein kiba mih snam kiba iarap ia u briew ban iakhun pyrshah ia ki khniang jingpang kiba don ha ka met. Kine ki ki protein kiba mih napoh ki ‘immune cell’ kiba la tip kyrteng kum ki B-ymphocytes kiba iarap ialeh pyrshang ia ki khniang jingpang coronovirus. Ka met hapoh jong ngi ka pynmih ia kine ki protein ki ban iakhun pyrshah ia ka COVID-19. Kino kino ki protein bad ki khniang jingpang kiba don hapoh ka met ki dei kiba mih kyrpang ban ialeh pyrshah para maki.

Kumno la ai jingsumar?: La shim ia ka snam na ka met u briew u ba la koit na ka jingpang COVID-19. La pyniakhlad ia ka ‘serum’ napoh ka snam na ka bynta ban wad ia ki kynja protein na ka snam ban iakhun pyrshah ia une u khniang jingpang. Ka snam (blood serum) kaba la shim na u briew uba la koit na kane ka jingpang  khamtam lei lei kaba don bun ki protein ka iarap ban iakhun pyrshah ia ka jingpang COVID-19.

“Yn khmih shuwa ia u briew ha shuwa ban shim ia ka snam na ka bytna ban ai pat ia ki briew kiba pang. Kaba nyngkong eh kaba donkam ka long ban pyntikna ba ka ‘swab test’ ka long ‘negative’ bad  u briew u ban ai snam un dei u ba la ioh jingkoit na kane ka jingpang. U briew uba la ioh jingkoit un hap ban ap shuwa ar taiew lane u lah ban dei u briew uba don ia ki dak ki shin jong kane ka jingpang na ka bynta 28 sngi. Kawei na kine ki ar tylli ki long kiba donkam,” la ong ka Dr Kishore haba iakren bad ka India Science Wire.

Kieu kiba lah ban ioh ia kane ka jingsumar?: “Ha kaba sdang ngin pyrshang ia kane ka rukom ai jingsumar tang ha katto katne ki nongpang. Mynta dang ai jingbit ban leh ia kane ka jingsumar tang ha ki briew kiba shitom jur. Ngin iahuh shuwa ia u nongpang ha shuwa ban iaid sha khmat ia kane ka jingsumar. Kane ka long shuwa tang ka jingpyrshang,” la ong ka Dr Kishore. Ki jaka kiba ai jingsumar ia ka jingpang COVID kin iatreilang bad ki 5 tylli ki medical college na ka bynta kane ka rukom ai jingsumar.

Kumno ka iapher na ka vaccination?: Kane ka jingsumar ka iapher na ka jingsumar da kaba ai injek ban pyniap ia u khniang jingpang. Hadien ba la ai injek, ka met jong ngi ka pynmih ia ki protein ban iakhun pyrshah ia ki jingpang. Lada u briew u ioh ia u khniang jingpang, ka met ka pynmih ia ki protein ban pynduna ia ka jingshitom. Ka dawai (vaccination) ka iarap ban iakhun pyrshah ia ki khniang jingpang baroh shirta. Ha kaba iadei bad ka ‘anti-body therapy’, ka jingtreikam ka lah ban long tad haduh ba ki protein kiba la dep ban injek hapoh ka met ki dang sah ha ka snam. Ka mut jingiada ka long tang shipor. Ka kmie ka sam ia ki protein lyngba ka jingai buin sha ki khyllung haduh ba ki khynnah ki lah ban ialeh pyrshah ia ki jingpang dalade.

Ka Histori: Ha u snem 1890, u Emil Von Behring, u dei u physiologist napoh ri Germany, u la lah ban pynmih ia ka serum kaba la ioh lyngba ka khnai rabbit kaba la iarap ban iada na ka jingpang Diptheria. U Behring u la ioh pdiang ia ka Nobel Prize kaba nyngkong eh na ka bynta ka jingshem ia ki dawai ha u 1901. Ha katto ka por kim pat don kiba tip ia ki protein kiba pyniap ia ki khniang jingpang. Ka jingsumar (Convalescent serum therapy) kam da long kaba seisoh bad ka die ktah shibun ia ka met u briew. Ka shem por bun snem ba ki jingtip halor ki protein ban pyniap ia ki khniang jingpang ba kan saphriang.

Hato ka treikam?: Ngi don ia ki protein kiba lah shisha ban iakhun pyrshah ia ki khniang jingpang hapoh ka met. Hynrei, ngim don ia ki dawai ki dawai (antivirals) kiba treikam. Haba mih ki khniang jingpang kiba thymmai, ym ju don dawai ban sumar ia ki. Dei na kane ka dawa la pyndonkam ia ki ‘convalescent serum” ban sumar lada khie jingpang khlam ha ki por ba mynshuwa.

Ha ka por ba khie ka jingpang khlam H1N1 influenza ha u 2009-2010, ia ki briew kiba shitom jur la pyndonkam da kaba injek ia ki protein kiba pynmih na ka serum jong ka snam ban iada na ka jingpang. La lap ba ki briew ki la ioh bor lyngba kane ka rukom sumar. Ka jingkthah une khniang ha ka met ki briew ka duna bad la lah ban tem ia ka jingiap jong ki briew. Kane ka rukom sumar da kaba injek ia ka protein kaba pynmih na serum jong ka snam ka la iarap ruh ha ka por ba khie ka khlam jingpang Ebola ha u 2018.

Hato kane ka rukom ai jingsumar ka long ka bym don ka jingma?: Namar ki jaka pyllang snam kane ka juk kaba mynta (modern blood banking techniques) ka long kaba janai. Kam long kaba eh ban pyniahap ia ka snam jong u briew u ba ai snam bad kumjuh jong u briew uba donkam snam. Dei na kane ka daw ba ka jingma ba ka lah ban don ka jingktah ka duna bha. “Kumba ngi leh ha ka por ba ai snam na ka bynta kane ka rukom ai jingsumar ngi hap ban peit ia ka blood group bad ka jingiahap jong ka Rh. Tang ki briew kiba iahap ka blood group ki lah ban ai bad ban pdiang ia ka snam.

Ia ki briew kiba ai snam yn khmih bniah shuwa bad ka jingbit ban ai snam yn mynjur hadien ba la pyntikna ba ka biang lut nadong shadong. Ki test kiba hap ban leh ki kynthup ia ka hepatitis, HIV, malaria, bad kiwei kiwei ban pyntikna ba ka snam kaba la dep injek kan nym pynmih ia kiwei pat ki protien ha ka met jong u briew uba pdiang ia ka snam,” la ong ka Dr Asha Kishore, Director, SCTIMST.

Haduh katno ki antibodies ki neh ha ka met jong ki briew kiba pdiang ia ka snam?: Hadien ba la dep ban injek ia ki protein (antibodies), kan neh hapoh ka met jong u briew uba ioh pdiang na ka bynta lai lane saw sngi. U briew uba pang u lah ban ioh bor ha kane ka por. Ki jingwad bniah na USA bad China ki pyni ba ka proteinn hapoh ka met ka treikam ha ki 3 lane 4 sngi bad ym hadien kane.

Ki Jingeh: Hynrei kane ka rukom ai jingsumar kam long kaba suk, namar ka long  kaba eh ban ioh ia ki protein napoh ka snam jong ki briew kiba ioh jingkoit na kane ka jingpang, Ha ka jingpang kum ka COVID-19, ha kaba bun ki briew kiba ioh ia ka jingpang ki dei kiba la noh ka rta bad kiba ruh ia kiwei pat ki jingpang kum ka hypertension, jingpang shini bad kiwei kiwei. Dei na kane ka daw ba baroh kiba ioh ia ka jingkoit kin nym lah ban ai snam.

What Next?

Recent Articles

Leave a Reply

Submit Comment

*

Where to buy Vidalista Professional 20 Mg (Tadalafil) tablet