Ka ktien ‘Shong Sang’ ka long ka kyntien kaba khia jingmut ,Kong Belbora Wankhar

Shillong, Jylliew 16: Ka ktien ‘Shong Sang’ ka long ka kyntien kaba khia jingmut bad ka bym sngew tynnad bad bym lah pdiang ha ka longing longsem jong ka jait bynriew Khasi Pnar.  Haba don ka jingleh tam leh palat pyrshah ia ka niam ka rukom ne ka riti ka dustur jong ka kur ka jait, Ki longshuwa manshuwa ki khein sang  bha. Ka Tipkur Tipkha ka dei ka jingsdang ban saindur ia ka longing longsem kaba ki ong  ‘Ka Shongkha’.

Haba ong ‘shongkha’ la ka dei ia ka kynthei ne u shynrang  ka  dei ban ia tip arliang mamla  ne arliang kur shwa ban ia poikha ban bha ka longkur longkha,khnang ban lait ka sang ka ma, ka jinganna, ka jot ka pra, ka iap shiteng rta. Ki longshuwa manshuwa ki ju ong  haba don ka shong sang ha kano kano ka ing kata ka ing ka dei ban taitkur shisyndon, namar ka pynjah burom bad ka pynlehrain ia ka kur ka jait, khamtam eh ka ktah ia ita iba wan longbriew sha ka pyrthei.

Ka don ka jingong “ Ka Snam ka ud”.Ka dei ka jing shisha ba ka snam ka dei ka jingim kaba don ka bor kaba phylla, kaba maia bad kaba khlain  haduh katta katta kaba u Blei u saindur ia ngi ki briew ha ka jinglong jingim kaba janai bha.Wat ki stad saian ruh ki pdiang ia kata. Ka ktien  ki riew tymmen ki ong “Hei Ho kiar raimaw raidieng ka ia poikha ruma haba ia dei thana shikur shipara, namar ka dei ka sang ka ma bad ka wanrah ka jinganna suda”.

Ha kine ki sngi, ngi iohi ba ka jinganna ka kynrei ha ki bun rukom ha ki longing longsem  jong ngi. Ka mih ka jingduna ha ki dkhot met  ha ki jingmut jingpyrkhat bad  ki jinglong ba kynja mynsiem bapher bapher.Don ki longing kiba pdiang ,don pat kiba kyntait bad don ruh kiba buhrieh ia ki jingshisha baroh.Ha ka pyrthei stad mynta, ym don rain don rem,ym don sang  don ma, wat la duh noh ka jingtipbriew tip Blei tang ba biang ka malade khlem salia wat lada iap ki wei kam pher eiei.Hooid ngi la kiew stet ha ka jingnang jingstad, ka ioh ka kot, ki jingtip bapher bapher,bun pat ngi bakla lynti.

Ngi hiar ha ka Akor ka Burom ,ngim khein kor shuh ia ka tipkur tipkha.Phai sha ka Juk jong ka jingbunkam mynta, ym don por shuh ban leitkai kur kai kha,mih beit ka ktien “Bunkam”. Kaba mih na ka “Bunkam’ ka long khlem larkam ne khlem mihkam eiei.Kane ka juk bunkam ka buh ka jingma kaba shyrkhei bha ia ka Pateng  ka ban dang wan.Mano shuh ban sneng ban kraw, mano shuh ban kren ban khana,mano shuh  ban pyni ne kdew lynti  ia ka jingkordor ka shongkha shongman kaba long kyntang hapdeng ka jaitbynriew jong ngi.

Hato dang lah mo ban kyrtiang dien ia ka tipkur tipkha jong ka mynnor ban ioh burom biang ka mynta, ban bit ban biang ka lashai? Kawei ka pateng ka leit, kawei ka Pateng pat ka wan. Ngi donkam ia ki AIN kiba lah ban teh lakam shisha ia ka jinghikai, ka jingpynshai bad ka jingsneng kaba janai khnang ban lait ka shongsang.Shisien ba ka shongsang  ka ioh jaka, kiei kiei baroh ki kylla dewthala lut.Namar kata,shuwa ban ia poi kha donkam ban ia tipkur tipkha shwa ha iing hasem khnnang ban lait dait u thlen ne bam u khla kumba ong ki longshwa manshwa.

Mynta ka la dei ka por jong ka jingkylla.Ngim dei ban  khein sting shuh ia ka kam shongkha shongman.Ngi donkam ia ka jingshimkhia lang jong ki seng kur bapher bapher, ki bor shnong, ki bor  sorkar, khamtam ka District Council kaba bat ban pynneh pynsah ia ka riti ka dustur jong ka jaitbynriew  ba kin shim khia lang ban pynlong AIN ne wanrah ia ki AIN kiba pyrkhing kiba dei ban pyntrei kam halor ka kam shongkha shongmankhang ban lait na ka shong shang shong ma. Kane la thohda ka kong Belbora Wankhar.