Wan basan ka Meghalaya ha ka jingbun nongpyndonkam duma ha North East

Shillong, Jymmang 30: Ka jingkyrni ia ka jingbam/jingdih duma ka long ka daw kaba kongsan eh kaba wanrah ka jingiap bad ka long ruh kawei ka jingmlien kaba dkhat kloi ia ka jingim briew. Man ka snem, hynniew milian ki briew ki iap na ka daw ba ki bam/dih duma. Ha Ri India, 1.2 milian ki iap tang na ka jingdih duma.

Na ka thain Shatei Lam Mihngi, ka Meghalaya ka wan basan ha kaba 47% ki briew ki bam  duma bad ka wan ba-ar ha kaba 31.6% ki long kiba dih duma katkum ka GATS 2 (2018-2017). Ha ka ri baroh kawei, ka Meghalaya ka long ka jylla kaba bun tam ki briew kiba ioh pang esophageal cancer (bampong ha u tangkro). 80% na kiba  pang cancer ha ka shyntur ki dei na ka jingbam/jingdih duma.

Napdeng ki phra tylli ki jingpang kiba shyrkhei tam kiba dkhat ia ka jingim briew, ka jingdih/bam duma ka don jingiadei bad hynriew tylli na kitei ki phra tylli ki jingpang.  Kita ki long ki jingpang klongsnam, ki jingpang kiba ktah ia ki thied snam bad jingbymiaid bha ka snam kaba lam sha ka jingduna ka lyer oxygen ha ka jabieng, ki jingpang ba ktah ia ki tyndong ring mynsiem, ki jingpang dap shadem, jyrhoh, sahiaw, tuberculosis (TB), ki jingpang ha ki tyndong pynmih sur ha ki rukom bapher bapher, cancer ha ki tor bad shyntur.

U briew uba dih sikret man ka sngi u pynlut antad T. 1192/- man u bnai. Lada ka jingkyrni dih/bam duma ka neh kumne, ka lah ban dkhat noh shiteng rta ia shi bilian ngut ki briew ha ka pyrthei baroh kawei tang ha ka Spah Snem kaba Arphew-wei.

Ka National Tobacco Control Programme (NTCP), NHM ka la sdang ha Meghalaya ha ka snem 2013-14 hapoh ka Plan San Snem kaba 12 bad ka thong ka long kumne, Ban khanglad ia ka jingsdang mad/dih duma ha ki samla bad kiba la san, Ban pynshlur ia ka jingpynduh dih/bam duna ha ki samla bad kiba la san, Ban pynduh ia ka jingring mynsiem ia ka tdem duma, Pynduna ia ka iew die duma lynba ki IEC campaigns, khanglad ia ki antor kiba pynbna paidbah ia ki duma bad kiwei de, Pynduna ia ka jingpynmih duma da kaba khanglad ia ki khynnah ba kin ioh.

Ka sorkar Meghalaya ryngkat bad ka NTCP ka la shim ki sienjam ban pyntreikam ia kine ki prokram.  La thung ia ka State Level Coordination Committee (SLCC) bad ki District Level Coordination Committee kaban kynthup ia bun ki tnat treikam.

Ka Section 4 jong ka Cigarettes and Other Tobacco Products (Prohibition of Advertisement and Regulation of Trade and Commerce, Production, Supply and Distribution) Act, 2003 lane COTPA, 2003 ka mana ban dih sikret ha ki jaka paidbah.

Ka Section 6A ka mana ban die duma sha ki khynnah bad da ki khynnah

Ka Section 6B ka mana ban die duma hapoh 100 mitar na ki skul. Bad na ka bynta kane, ki Enforcement Squad bad ki khlieh jong ki jaka pule ki don ka bynta kaba khraw ha kane ka jingpyrshang. La pynlong bun tylli ki prokram pynsngewthuh ha ki skul jong ka nongbah ban ai ka jingtip shaphang ka jingsniew jong u duma bad ban pynshlur ia ki khynnah ba kin raikut ban nym bam ne dih duma.

Yn rakhe ia ka World No Tobacco Day ha ka 31 tarik Jymmang, 2019 halor ka phang pdeng “Tobacco and Lung Health” lane u Duma bad ka Jingkhiah krat ki Tor. Ka thong kaba hakhmat eh ka long ban pynshai paidbah ia ka jingpynsniew u duma ia ki tor, naduh ka cancer haduh ki jingpang kiba shong ha ki dkhot met ba ring bad pynhiar mynsiem.

 

 

 

What Next?

Recent Articles

Leave a Reply

Submit Comment

*

Where to buy Vidalista Professional 20 Mg (Tadalafil) tablet