Shillong, Nailar 03: U bah Disparsing Rani u wei na ki nongwat jingtip da ka Right to Information (RTI) la ong ba mynta ka sngi u la ioh na Personal Department na Secretariat, kane ka long halor ka jingmang bhah kam kaba la tip kum ka jingbuh ryntih ia ki nongtrei kaba la tip kum ka “Roster”.
La ong ba baroh shikatta kam juh don hynrei ha dien bala mudui da ka mukotduma pyrshah ia ka sorkar Meghalaya da ka G. R Marak lyngba ka PIL kala pynlong ia ka iingbishar ka Meghalaya High Court ban pynmih ia ka hukum 5/04/2022 bad kane ka dei ban bthahia ka sorkar ba kan wan rah ia ka jingbuh ryntih ia ki nongtrei kiba don ha jylla Meghalaya.
Haba kren ha ki lat pathai khubor mynta ka sngi la ong ba katkum ka jingmang bhah kam jong u snem 1972, ka don ka jingbhah kam ia ki Khasi Jaintia bad Garo 80%, na ka bynta ki SC, OBC ka long 5% bad 15% na ka bynta kiwei pat baroh, ka dei ka jingshisha ba na ka sorkar Meghalaya baroh shikatta kam shym pyntrei kam ia kane ka jingbuh ryntih ia ka jingthung kam bad kane ka long ba ki ophis sorkar ki dei ban don ia ka jingbuh ryntih ia ka jingdon ki nongtrei ka sorkar.
Baroh shikatta la leh ia ka lynti kaba bha hynrei kam ei pat ka lynti kaba dei, da ka hukum jong ka iing bishar ka Meghalaya High Court mynta ka sorkar Meghalaya kala hap ban leh ia kaba dei, haba ia dei bad kane ka hukum jong ka iing bishar bad kane kala pynlong ia ka sorkar Meghalaya ba kan ai ia ka jubab sha iing bishar ba na ka liang jong ka sorkar Meghalaya ka pdiang sngewbha ia kane ka rai ban pyntrei kam ia ka jingbuh ryntih ia ka jingdon ki nongtrei sorkar.
Kane ka jingbuh ryntih da baroh ki ophis haba thung kam thung jam na ka bynta kiba dei ki ST, SC, OBC bad kiba long paidbah haba ia dei bad kane jubab kaba la da ka sorkar sha ka iing bishar jong ka Meghalaya High Court, ka paw shai ba kane ka Roster kan nym ktah haba pyndap ia ka kam balait da kaba pynkynriah kam, da kaba pynkiew kyrdan, bad kaba shu phah trei shawei, haba ia dei bad ka jingthung kam shipor na ka bynta 45 sngi kane ruhkan nym trei kam haba ia dei bad kane, ia ki nongtrei bala shu thung bad kiba trei shipor bad ia kiba don jinguna ha ki dkhot met kane ka jingbuh ryntih kan nym trei kam.
Ka Tnad Personal kala pynmih ia ka jingbthah ba nangne sha khmat lada wan ki jingkhot thungkam thymmai la ka dei ha ka MPSC ne ha ki DSC, shuwa ban pynbna paidbah ki hap ban pan jingbit shuwa na Personal Department ha dien bala ioh jingbit, ka MPSC ne ki DSC kin sa lah ban pynbna paidbah ia ki kam kiba lait, ki ophis kiba ha khlieh duh, ka long ba baroh ki tnad sorkar ki dei ban trei kam ia kane ka jingbuhryntih ha ki kam naduh u snem 1972 katba lah ei haduh kiba thung thymmai mynta, kumba ka paw ka Meghalaya High Court ka dei kaba nyngkong ban pyntrei kam jingbuh ryntih ia ki nongtrei.
Haba ia dei bad ki District, ka jingthungkam kan long beit tang na ka bynta kito ki nongshong shnong jong kato ka District ban thung kam 80% na ka bynta ki Khasi Jaintia bad Garo, la ong u bah Dsparsing Rani katkum ha ka RTI kaba la ioh na ka tnad personal jong ka sorkar Meghalaya.
