New Delhi, Nohprah 22: Ka khlam Covid-19 ka bteng ban ktah ia ka koit ka khiah bad ka kamaikajih ha kylleng ka pyrthei haduh mynta. Ha kine ki lai snem ba la leit, ka jingkylla ka jinglong jong u khniang jingpang ka buh jingma ia ka koit ka khiah ki briew ha kylleng ka pyrthei bad ha kane ka rukom ka la ktah ia man ka ri.
Ha kine ki sngi ba la leit, ngi la iohi ka jingkiew ki case COVID-19 ha kylleng ka pyrthei. Ka India ha kawei ka liang ka dang bteng ban pyni ka jing duna ka jingdon ki case ha kane ka shi snem ba la leit.
Mynta ki don kumba 153 tylli ki case ba thymmai ba ioh jingtip man ka sngi ha kylleng ka ri, hynrei ha kylleng ka pyrthei ki don haduh 5.87 lak ki case ba thymmai ba ioh jingtip man ka sngi.
Ki la don ki case ba la ioh jingtip na ki ri kum ka Japan, United States, South Korea, France, Greece, Italy. Ki la don ruh ki kaiphod ha ki lad pathai khubor ba ka jingdon ki case ki la bun bad ki la don ruh ki jingiap briew ha China ha kine ki khyndiat sngi ba la leit.
Hapoh ka jingpeit jong u Myntri Rangbah duh ka ri, ka Tnat ka koit ka khiah jong ka sorkarpdeng ka la pdiangia ka rukom treikam kaba peit lypa, kaba stet bad kaba kynthup lang ia baroh kawei ka Sorkar bad ka imlang sahlangia ka jingiada na ka COVID-19 naduh ba la sdang kane ka khlam. Kane ka rukom treikam ka la pyni ki resol ba bha.
Nalor ka jingkyrshan kaba man ka por ha kaba iadei bad ki kam teknikal, lyngba ka National Health Mission, State Disaster Response Fund, Emergency COVID Response packages, bad ka Prime Minister Ayushman Bharat Health Infrastructure Mission, la ai jingiarap pisa ruh sha ki jylla ban tehlakam ia ka Covid-19.
Da ka jingiatreilang ka sorkarpdeng bad baroh ki Jylla ngi la kot sha ka rekod kaba 220.02 klur ka jingpyndep ban ai ia ki tika COVID-19 ha kylleng ka ri. Kane ka kynthup 90% ki briew kiba la ioh baroh artylli ki dose bad 22.35 klur kiba la ioh ia ki precaution dose.
Kum shi bynta ki sienjam ba dang iaid ban peitngor ia ka COVID-19 bad ha kaba iadei bad ka jingkiew ki case ha kylleng ka pyrthei, ka Tnat ka koit ka khiah jong ka sorkarpdeng ka la peitngor ia ka jinglong jingman kane ka khlam ha kylleng ka pyrthei, ka jingeh na ki jaitkhniang jingpang bapher bapher jong ka COVID-19 bad ban shim ia ki sienjam ban iada ia ka koit ka khiah jong ki briew.
Nga kwah ban iathuh ha kane ka iing dorbar thawain ba ka Tnat ka koit ka khiah ka peit bniah man ka por ia ka jinglong jingman bad ka la tyrwa ia ki sienjam ba kyrpang ban tehlakam ia kane ka jingeh kaba dang iaid mynta.
La ai jingmut ia ki Jylla ban kyntiew ia ka genome sequencing ia baroh ki case positive na ka bynta ka jinglap ha ka por ia ki jaitkhniang jingpang ba dang thymmai, lada ka don ka jinglap ia ki case ha ka ri bad plie lad ruh ia ka jingshim ia ki sienjam na ka bynta ka koit ka khiah jong ki paidbah.
Ha kaba iadei bad ki jinglehkmen ki ban dang wan ki jylla ki donkam ban peit ruh ia ka jingpynsaphriang jingtip ha ka imlang sahlang shaphang ka jingbat ia ki rukom im kiba iada na ka Covid ba kynthup ka jingdeng ia ki mask, ka jingsait kti bad ka rukom pynhiarmynsiem kaba khuid ha ryngkat ka jingpynjngaiiwei na iwei.
Ki jylla kidei ban pynthikna ba ka jingai precautionary dose jong ki dawai tika Covid ka kham kiew bad ba ki ai jingtip ruh shaphang kane ha ka imlang sahlang.
Ka 2% random sampling jong baroh ki briew kiba wan nabar ri kadei kaba dang pyrkhat ban pyntreikam ha baroh ki kad liengsuin ba pynherliengsuin shabar ri bad khnang ban pynduna ka jingma jong ka jingrungunouno u jaitkhniang jingpang shapoh ka ri.
Hapoh ka jingialam u Myntri Rangbah duh, u Narendra Modi ka India kan nang peit bniah ia ka ‘Test- Track- Treat- Vaccination’ bad ka rukom im kaba iada na ka jingpur ka Covid-19. Ka sorkar ka ieng skhem ban shim baroh ki sienjam ban tehlakamia kane ka khlam kaba dang iaid mynta.
Nga pan ia ka jingkyrshan jong baroh ki dkhot jong kane ka iing dorbar thawain Parliament na ka bynta ki sienjam jong ka sorkar ban pynsaphriang jingtip ha ka imlang sahlang ba ka khlam kam pat kut bad ba ngi donkam ban bteng ban long kiba husiar bad shim ia ki sienjam jingiada ba kynthup ka jingai dawai tika.
U nongshun jong ngi u dang kyllakatkum ka por bad ngi donkam ban iatreilang ban ialeh pyrshah ia u da ka jingtrei shitom bad jingkut jingmut.
