Sngewnguh u Bah HS Shylla ia u bah Bindo u ba la iathir halor ka jingdon kam ia ka ILP

Shillong, Kyllalyngkot 8: Nga da sngewnguh shisha ia I Bah Bindo M. Lanong, MDC iba aiti shisha ia ka por ka bor jong I ban ia thir janai halor kane ka issue kaba kyrkieh bad donkam eh jong u paidbah ia ka ILP. Lyngkot katba lah ngan ai ia kane ka jingpynshai halor ka mat kaba dang sahteng kaba I Bah Bindo I la kdew .

Ka rai ka Supreme Court 1972 halor ka ain khaii kiad hapoh ka Eastern Bengal and Assam Exice Act 1910, kaba iadei bad ka sorkar Meghalaya bad ka Byrhien Kurkalang, kam don bynta ei-ei bad ka ain Eastern Bengal Frontier Regulation 1873 kaba iadei bad ka permit ILP, kumba la dep pynshai ha ki kot khubor.” Unquote ba la mih ha u Mawphor, Kynjatshai ha ka 8 tarik January 2020. Ka jingynbeit banyngkong hangne ka dei ia u snem, kata, ym dei 1972 hynrei 1971 (23 tarik November) ba mih ka rai jong ka Hon’ble Supreme Court.

Ka dei shisha ba I (L) Kong Byrhien Kurkalang bad kiwei te ki wit ia ka Eastern Bengal and Assam Excise Act, 1910 namar ka ktah ia ka jingkamai jong ki, hynrei u Pleader jong ki haba u leit ban ujor hakhmat ka Gauhati bad Nagaland High Court badonburom ha kata ka por, um ujor ia ka Excise Act, 1910 hynrei u ujor ia ka United Khasi-Jaintia Hills District (Application of Laws) 1952 ba la khot ka Regulation No. 5. of 1952 kaba pynkup bor ia u Governor ban bthah (direct) ia kano kano ain (225 tylli baroh) kiba la shah kynthup ha ka Thup (Schedule)  jong ka Regulation No. 5. of 1952.

 “2. Application of laws to United Khasi-Jaintia Hills District – The Governor of Assam may, by notification in the Official Gazette, direct that any of the laws specified in the Schedule annexed to this Regulation, as amended up-to-date, shall extend, and have effect, in so much areas of the United Khasi-Jaintia Hills District which were known as the Khasi States immediately before the commencement of the Constitution of India, or part thereof, hereinafter referred to as “the said areas”, and for this purpose different areas and different dates may be specified for different laws.”

Ka jingujor ka long ba kane ka Regulation No. 5. of 1952  la thaw katkum ka Paragraph 19 (1) (b) ka Sixth Schedule kaba kut noh ka bor jong ka tang mar shu shimti ki MDC ia ka jingsynshar na u Governor ha ka 27 tarik June, 1952, kaba pyni ba u Governor u duh noh ia ka bor thaw ain katkum ka para 19 (1) (b) bad ba kane ka ain Regulation No. 5 of 1952 ruh ka iap lang noh. Ka High Court badonburom ruh ka kubur ba u Governor um don bor ei ei shuh bad ka Regulation No. 5 of 1952 ruh ka la iap lang noh. Kumta, ka jingpyntreikam ia ka Excise Act, 1910 ruh ka duh noh ha ki jaka jong ka United Khasi-Jaintia Hills Autonomous District Council.

Halor kane ba ka Sorkar Jylla Meghalaya (Sub-State) ka leit ban appeal sha Supreme Court badonburom, bad ba ka Supreme Court ka sa buh ia kane ka jingkynthoh – Quote “The appeals, thus raise the question of interpretation of paragraph 19 (1) (b) and the scope and extent of the power of the Governor thereunder.” Unquote ha bynta bakhadduh jong ka paragraph banyngkong jong ka rai jong ka. Kumta ruh, ka jingpyni-nia jong ka Hon’ble Supreme Court ha baroh ki 19 tylli ki paragraph jong ka rai jong ka, ka long beit halor kitei ki kyntien haneng, kata, ym halor ka Excise Act, 1910, namar ka Excise Act, 1910 kan ioh treikam ne kan duh treikam ha ki jaka jong UKJHADC ka dei ha ka jingiap ne jingim jong ka Regulation No. 5 of 1952 ba la thaw katkum ka Paragraph 19 (1) (b) (3) ka Sixth Schedule.

Kumta, katei ka jingthoh jong I Bah Bindo M. Lanong, MDC ba I ong ba ka rai jong ka Supreme Court halor ka mokotduma I Kong Byrhien kam don bynta ei ei bad ka ishu ILP kam ieng. Ka Hon’ble Supreme Court ka da kren shai kdar katne – Quote “18. .. The power of the Governor to legislate ended when the District was constitutedBut the power conferred thereunder on the Governor to bring into force the laws set out in the Schedule continued and would continue so long as the Regulation remained on the statute bookThat being the position, the notification, dated September 8, 1961, though issued after the power under paragraph 19 (1) (b) had ceased, was validly made as the power to issue such a notification under the Regulation did not lapse since the Regulation itself continue to operate.” .

Kumta, ka shai kdar ba na kane ka rai jong ka Supreme Court badonburom, ba u Governor jong ka Meghalaya ruh u lah lada u mon ban pynmih noh ia ka Notification ba la pynjari ia ka Eastern Bengal Frontier Regulation, 1873 (ILP) ban treikam noh ha ki jaka baroh jong ka United Khasi-Jaintia Hills Autonomous District Council kaba mynta la phiah ha ki ar tylli ki District Council (KHADC bad JHADC), namar ki kyntien “power conferred on the Governor ..” ki thew ia katei ba la thoh haneng jong ka Regulation No. 5 of 1952 – “2. Application of laws to United Khasi-Jaintia Hills District – The Governor of Assam may, by notification in the Official Gazette, direct that any of the laws specified in the Schedule annexed to this Regulation ..”.

Kumta, ban dang leit thlia biang ia ka Sorkar Pdeng (Central Government) ia ka kam kaba la dep pynbiang nadong shadong bad khamtam kaba la dep iaid lyngba ka jingbishar jong ka Supreme Court badonburom jong ka Ri India, ka long tang ka jingleh khun-jakai. Ka Parliament ka la rai ba ha Meghalaya ba dei ka Jylla ba don ka Sixth Schedule la pyllait na ka jingpyntreikam ia ki kyndon CAA 2019 [6B (4)] kumba la pynbeit I Bah Bindo M. Lanong, MDC.

Kumta, kam dei ia Sorkar Jylla ban phah ia ka Resolution namar ka dei ia ki District Council ban phah ia ka Resolution jong ki, kata ruh, ym shuh sha ka Sorkar India hynrei tang sha u Governor uba bat ia u shabi jong ka Regulation No. 5 of 1952 – “But the power conferred thereunder on the Governor to bring into force the laws set out in the Schedule continued and would continue so long as the Regulation remained on the statute book.”

Ka GHADC kan hap ban phah la ka jong hi ka resolution sha u Governor namar da ka Repealing Act, 1897 kumba la thoh shai kdar da u Dr. Milton S. Sangma, la pynduh ia ka ILP ha Garo Hills naduh ka por jong ka Sorkar British ha India. U Advocate General barim ka Meghalaya, Bah K.S.Kupar, Advocate, ruh u la dep ai jingmut ia ka High Level Committee on Influx  ba ka donkam da “separate legislation” halor ka ILP ia ka Garo Hills District baroh kawei.

Ka jingkyrmen kaba u Chief Minister u buh ban ioh ia ka ILP tang da ka Notification ban pynmih u President ka Ri India katkum ka bor ba la pynkup ha ka Clause (2) jong ka Article 372 kumba la ai ILP ia ka Jylla Manipur ha ka 11.12.2019 ka long kaba ym lah ban mutdur namar tang ha ka Clause (3) la thoh ia kine ki kyntien kiba shai kdar – “Nothing in clause (2) shall be deemed – (a) to empower the President to make any adaptation or modification of any law after the expiration of (three years) from the commencement of the Constitution.” Unquote

Kumta, ka shong eh mynta ha ki 60 ngut ki MDC jong ka KHADC bad JHADC ban shim ia ka jingkitkhlieh ban pynioh ha ngi ia ka ILP namar ki dei ma ki ki nongri nongsumar ia ka Sixth Schedule. Ki 60 ngut ki MLA ki lah tang ban iarap ia kaba ki 60 ngut ki MDC ki donkam, kata, ba ka Sixth Schedule kan iaid na khmat, ka First Schedule kan bud nadien. Ki 60 ngut ki MLA kumba ki la pynpaw da ka Resolution ha ka 19.12.2019 kumta ruh, kin ai jingmut (advice) ia u Governor lyngba ka Council of Ministers ba la ialam da u Chief Minister ban shah shkor ia ka jingpan jong ki 60 ngut ki MDC.

Haba iaid hi da ka lynti jong ka Ain, ka bor ka shong tylli ha ki Nongmihkhmat ba la shah jied (Elected Representatives). Ki paidbah ki la pynpaw ia ka jingkwah dik dik jong ki ban ioh noh ia ka ILP naduh ka snem 2013 haduh mynta. Nga kyrpad namarkata, ia I Bah Bindo M.  Lanong,  MDC uba ka Ri bad ka Jaidbynriew hi baroh kawei ka la tip bha shaphang jong I, kata, ba I long u khaw-pyni ia baroh ki Nongialam bad Nongmihkhmat kiba la leit noh naduh ka por ialeh Hills State, ba in lum in lang ia baroh ki MDC ka KHADC bad JHADC bad leit ban ia kynduh ia u Governor ka Jylla Meghalaya, Shri R.N. Ravi.

U briew uba kynjai bad uba sngewthuh bha ia ka jinglong-khunswet jong ki Riewlum rit paid, ba un pyndonkam ia ka bor ba la pynkup kyrpang ha u [Paragraph 19 (1) (b)] kaba la pynkha ia ka Regulation No. 5 of 1952 bad ioh ia ka jingpynskhem wat na ka Hon’ble Supreme Court, bad ruh katkum ka Article 163, ba un pynmih noh ia ka Notification  ba la pyntreikam ia ka Eastern Bengal Frontier Regulation, 1873 ha baroh ki jaka jong ka KHADC bad JHADC, kaba long ka jingpynskhem ia ka Article 19 (5) bad Article 29 jong ka Constitution ka India. Ka jingaidaw ba ka Meghalaya ka dei ka jaka iaid lyngba jong ka North Eastern States kam ieng, namar kata ka jingiaid lyngba kan long khlem jingpynwit wat lada la pyntreikam ia ka ILP, kata, iaid lyngba khlem ILP; kumjuh ruh ia ki lok Garo ym donkam shim ILP, kata, ba ki long hi kum ma ngi.

Hadien kane I Bah Bindo M. Lanong, MDC, in hap ban leit noh kum u MP Raja Sabha nangne na Meghalaya bad pyllait noh ia ka kam Nominated MDC, namar na ki Riew-rim baroh dei tang ma I uba dang long active. Kum ka jaidbynriew barit paid bad sahdien bad duk ruh, ngin hap ban tei mot sahnam ia u Governor Jairamdas Doulatram, u President Rajendra Prasad bad kumjuh ruh ia I Rev. J.J. Nichols Roy kiba la pynioh ha ngi ia ka Sixth Schedule kaba don ia ka Paragraph 19 (1) (b) (3). Kumta ruh, ia ka Regulation No. 5 of 1952 ngin ym shah iano iano ruh ban mushlia long katba long, namar ka long ka synjat jong ka jingrung jong ki 25 tylli ki Khasi States hapoh jong ka Ri India, kata, lada ka Sorkar India ka pynduh ia ka Regulation No. 5 of 1952 ka mut ba ka kwah ba ngin mih noh na ka Ri India.

What Next?

Recent Articles

Leave a Reply

Submit Comment

*

Where to buy Vidalista Professional 20 Mg (Tadalafil) tablet