Jowai, Naitung 26: Ki Sengbhalang bapher bapher hapoh ka bri u hynniewtrp kin ialum lang
ha ka tei ka sngi 29th mynta u bnai ha jowai, west jaintia hills District banpynshai paitbah ia ka jingdonkam ban pynbor ia ka sorkar ban pyntreikam noh ia ka Inner Line Permit (ILP) hapoh ka Jylla Meghalaya,
Ka jingthmu jong ka ne ka jingialang paitbah ka long ban pynshai paitbah ha baroh ki nongshong shnong jong ka bri u hynniew trep na ka bynta ban dawa na ka sorkar jylla ban pyntreikam noh ia ka ne ka ain
ka ban teh lakam ia ka jingwan rung kyrthep ki mynder ri bad ki bar jylla sha Meghalaya, khlem ka no kano ka jingteh kyndon ne ka adong kumba leh lang kiwei pat ki jylla riewlum kum ha Nagaland bad Mizoram.
Ka JYF ka khot sngewbha ia baroh ki paidbah jong ka Ri Lum Jaiñtia ban ia mih na la ki jong ki ing ki sem ban ia wan sngap ha katei ka jingialang ba ki sengbhalang kiba kynthup naduh ka KSU,JSU,GSU,FKJGP,HNYF,JYF,
Shuh shuh la kyntu jur ia ki paitbah ban ai ka jingkyrshan kaba pura halor ka tei ka mat jingdawa ba don nongrim jong ngi khnang ba ka sorkar kan pyntreikam ia ka Inner Line Permit (ILP) ha kane ka jylla Meghalaya kaba dei na ka bynta ka iap ka im jong ka Jaidbynriew rit paid.
“Ngi dei ban ieng tylli kawei ban dawa na ka sorkar jylla ba kan pyntreikam noh mardor ia ka ILP hapoh u pud u sam jong ka jylla Meghalaya jong ngi na ka bynta ka jingmyntoi jong ngi ki trai ri trai muluk’ la ong ka JYF.
Ko phi ki paitbah to ngin ia ieng tylli kawei ban dawa na ka sorkar jylla ban pyntreikam noh ia ka ILP, namar kadei ka bor ba la pynkup da ka ain ban khanglad ia ka jingwan rung kyrthep ki mynder, namar ka jingwan ki mynder kan pynkylla ia ki riti ki dustur, kan pynkylla ia ka rukom bat khyndew bad kan don ka jinglehbor shimet (monopoly) ia ka khaii ka pateng jong ngi.
Ka ILP ka dei ka bor ba la thaw da ka Bengal Eastern Frontiers Regulation Act jong ka snem 1873, kaba long ka ain ha kaba ki briew kiba nabar shuwa ban rung hangne kin hap register ialade khnang ba ki bor sorkar kin tip shano ki wan shano ki leit, ym ban shu wan lait lan katba mon la ong kitei ki nongialam Sengbhalang.(SP News)





