New Delhi, Naiwieng 08: U Myntri Rangbah Duh, u Narendra Modi u la pyllait paidbah ia ka logo, ka phang bad ka website jong ka G-20 Presidency jong ka India lyngba ka video conferencing mynta ka sngi.
Ha ka jingai jingkren jong u, u Myntri Rangbah Duh u la ong ba naduh ka 1 tarik u Nohprah 2022, ka India kan pyniaid ia ka G-20 Summit bad u la ong ba kane ka dei ka kabu ia ka ri.
U la ong ba ka G-20 ka dei ka rynsan kaba biang tam ha ka jingiatreilang ki ri ha ki kam ka ioh ka kot kaba long 85% jong ka GDP ka pyrthei, palat 75% ki kam khaii ha ka pyrthei bad kumba ar na ka lai bynta jong ki briew ha kane ka pyrthei.
U la ong ba kane ka dei ka kynti kaba khraw da kaba bynrap ba ka Presidency jong ka G-20 ha u snem ka Azadi Ka AmritMahotsav ka dei ka jingsngew sarong ia baroh ki briew jong ka ri. U la ong ruh ba u dap da ka jingkmen shaphang ka jingkiew ka jingpeit bad ki kam shaphang ka G-20 bad ki kam kiba iadei bad kane.
U la kren shaphang ki jingnoh synniang jong ki briew ka ri ha ka jingplie paidbah ia ka G-20 logo, ha kaba u la ong ba ka Sorkar ka la ioh shibun ki jingai jingmut shaphang ka logo.
U Myntri Rangbah Duh u la pynpaw ka jingsngewnguhia ka jingkyrshan kaba la wan na ki briew bad u la ong ba kine ki jingai jingmut ki iahap bad kane ka jingialang jong ki ri bapher bapher. U la ong ba ka G-20 logo kam dei tang kanokanoka logo da kaba bynrap ba ka dei ruh ka khubor, ka jingsngew ha man u briew ka India.
U la ong, “Ka dei ka jingkut jingmut kaba don beit ha ki jingmut jingpyrkhat jong ngi lyngba ka ‘VasudhaivaKutumbakam’. U la ong ruh ba ka jingsngew shipara ha kylleng ka pyrthei ka paw ha ka G-20 logo.
U syntiew lotus ba donha ka logo u dei ka dak jong ka deiriti, ka jingngeit bad ka jingmut jingpyrkhat ba hyndai jong ka India. Ka jingngeit ha ka Adwait, la ong u Myntri Rangbah Duh, ka ban jur halor ka jinglong kawei jong baroh ki jingthaw bad kane ka jingngeit kan dei ka lad ban pynbeit ia ki jingiathan mynta.
Kane ka logo bad ka phang ki dei ka dak jong ki khubor ba bun na ka India. “Ka khubor jong u Buddha ban lait na ki jingiahiarthma, ki rukom pynbeit u Mahatma Gandhi wat hakhmat ka jingshah thombor, lyngba ka G-20, ka India ka dang kyntiew shuh shuh ia kine,” u la ong.
U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka G-20 presidency jong ka India ka wan ha ka por jong ki jingeh kiba khraw. U la ong ba ka pyrthei ka mad ia ki jingktah jong ka khlam kaba khraw, ki jingkulmar bad shibun ki jingeh ha ka ioh ka kot. “U syntiew lotus ba don ha ka logo G-20 u dei ka dak jong ka jingkyrmen ha kine ki por ka jingeh,” u la ong.
U Myntri Rangbah Duh u la ong ba wat lada ka pyrthei ka don hapdeng ka jingeh kaba khraw, ngi dang lah ban jam shakhmat ban pynlong ia ka kum ka jaka kaba kham bha. U la kren shaphang ka deiriti ka India da kaba ong ba ka Blei jong ka jingnang jingstad bad ka Blei jong ka jingriewspah ka shong halor u syntiew lotus.
U la kren shaphang ka jingbuh ia ka dur jong ka pyrthei kaba shong halor u syntiew lotus ha ka logo jong ka G-20 bad u la ong ba ka jingiasam ia ka jingnang jingstad ka iarap ia ngi ba ngin jop ia ki jingeh katba ka jingsam ia ka jingriewspah ka plié lad ia ngi ban poi sha baroh ki jaka.
U la batai shaphang ki hynniew tylli ki bynta u syntiew kiba long ka dak jong ki hynniew tylli ki Dewbah bad ki hynniew tylli ki surjingrwai. U la ong, “Haba kine ki hynniew tylli ki surjingrwai ki iawanlang, ki wanrah ia ka jingsuk kaba pura.” U Modi u la ong ba ka G-20 ka thmu ban wanrah lang ia ka pyrthei ha ka jingsuk da kaba burom ia ki jingiapher.
U Myntri Rangbah Duh u la ong ba kane ka summit kam dei tang ka jingialang. Ka India ka khein ba kane ka dei ka jingbahkhlieh kaba thymmai bad ka jingshaniah ka pyrthei ia ka ri. “Mynta ki don ki jingkhring ha ka pyrthei ba kin tip bad sngewthuh ia ka India. Mynta ki briew ki peit ia ka India ha ka rukom kaba pher.
Ki peit ia ki jingjop jong ngi bad ki don ki jingkyrmen ba thymmai shaphang ka lawei jong ngi,” u la ong. “Ha kum kane, ka dei ka jingbahkhlieh jong ki briew jong ka ri ba kin tam ia ki jingkyrmen bad ban pyni ia ka pyrthei ka jinglah, ki jingngeit, ka bor ha ka imlang sahlang bad ka jingstad jong ka India.” “Ngi dei ban pyntylli ia baroh bad aibor ia ki na ka bynta ka jingbahkhlieh jong ki ia ka pyrthei,” u la ong.
U Modi u la ong ba ka la don ka jingiaid lynti kaba da ki hajar snem shuwa ba ka India kan poi sha kane ka kynti ba mynta. “Ngi la kot sha ki kliar jong ka jingriewspah bad ki la don ruh ki por jong ka jingdumtliw ha ka histori jong ka pyrthei. Ka India ka la poi hangne ha ryngkat ka jingwan shibun ki mynder bad ki jinglehbein jong ki.
Kine ki jingshem ki dei ka bor kaba heh tam jong ka jingiaid lynti ka India sha ka roi ka par mynta. Hadien ka jingioh jinglaitluid, ngi la sdang ia ka lynti na u zero da kaba thew ia ki kliar.
Kane ka kynthup ia ki jingpyrshang jong baroh ki Sorkar ha kine ki 75 snem ba la dep. Baroh ki Sorkar bad ki briew ki la pyrshang ban kyntiew ia ka ri. Ngi dei ban iaidshaphrang da kane ka jingngeit mynta bad ka bor kaba thymmai ban ialam lang ia ka pyrthei baroh kawei,” u la ong.
U Myntri Rangbah u la ban jur halor ka jinghikai kaba wan na ka deiriti jong ka India “Haba ngi trei na ka bynta ka jingkiew shaphrang jong ngi, ngi kynmaw ruh ia ka jingkiew shaphrang jong ka pyrthei,” u la ong. U la kren ruh shaphang ka synsharpaidbah ha ka imlang sahlang ka India.
U la ong, “Ka India ka long kaba riewspah ha ka kam synsharpaidbah kaba iaineh ha kane ka pyrthei, Ngi don ki dustur ha ka jinglong ka kmie jong ka synsharpaidbah. Ka India ka long kaba kyrpang ha ka jingbun ki jingiapher.
Ka synsharpaidbah, ki jingiapher, ka jinglong tynrai, ka jingpyrkhat kyllum, ka rukom im bad ki jingpyrkhatna ka bynta ka pyrthei, mynta ka pyrthei ka iohi ia ki jingpynbeit ia ki jingeh ha kine baroh,” u la ong.
Ha ryngkat ka synsharpaidbah, u Myntri Rangbah Duh u la kren ruh shaphang ki jingpyrshang ka India ha ka roi ka par kaba iaineh. “Ngi dei ban pynlong ia ka roi ka par kaba iaineh kum shi bynta ka LiFE jong ki briew baroh ha ka jaka jong ka jinglong tang ka kam jong ki Sorkar.
Ka mariang ka dei ka kam jong ngi baroh bad ka jingbahkhlieh jong ngi baroh,” u la ong. U la ban jur ruh halor ka bynta jong ka Ayurveda bad u la kren shaphang ka jingpdiang ka pyrthei ia ka Yoga.
U Myntri Rangbah Duh u la ong ba kiba bun ki jingjop jong ka India ki dei kiba kiwei kiwei ki ri ki lah ban pyndonkam. Ka jingpyndonkamia ka teknoloji ha ka roi ka par, ka jingkdup lang ia baroh bad ka jingweng ia ka bamsap, ka jingpynsuk ban trei ha ki kam khaii bad ka jingpynsuk ia ka jingim ki briew, ki lah ban long ki nuksa ia kiwei kiwei ki ri.
U la kren ruh shaphang ka jingpynkupbor ia ki longkmie ka India bad ka roi ka par ba ialam lynti da ki longkmie ha ryngkat ka jingkdup ia ki ha ki kam pisa pilain lyngba ki Jan Dhan Account ki ba ka pyrthei kan iohi lyngba ka lad ba ka India ka la ioh ha ka G-20 presidency.
U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka pyrthei ka dang peit da ka jingkyrmen sha ka jingialam lynti lang ha ka G7, G77 bad UNGA. Ha kane, ka presidency ka India ia ka G20 ka long kaba kongsan shuh shuh. U la ong ba ka India ka don ka jingiadei kaba jan bad ki ri kiba la kiew bad ha kajuh ka por, ka sngewthuh bad pyni ia ki jingsngew jong ki ri ba dang kiew.
“Ka dei ha kane ka nongrim ba ngin thaw ia ka rukom treikam jong ka G-20 Presidency jong ngi ha ryngkat ki paralok jong ngi na ka thain shathie jong ka pyrthei kiba la iaid lang bad ka India ha ka lynti jong ka roi ka par da ki phew snem mynta,” u la ong.
U Myntri Rangbah Duh u la kren shaphang ka jingpyrshang ka India ba kan ym don ki ri ba la kiew kiba tip kum ka ‘first world’ lane ki ri ba dang sahdien kiba tip kum ka ‘third world’ ha kane ka pyrthei hynrei kan don beit tang kawei ka pyrthei.
U la kren shaphang ka jingthmu jong ka India ban wanrah lang ia ka pyrthei baroh kawei na ka bynta ka lawei kaba bha bad u la ai nuksa da ‘Kawei ka Sngi, Kawei ka Pyrthei, Kawei ka Grid’ kaba dei ka jingkyntu jong ka India ha kaba iadei bad ka jingkylla ha ka pyrthei ha ki kam pynmih bording na ki tyllong ba lah ban pynthymmai, bad ka kam ka koit ka khiah ha ka pyrthei kaba long Kawei ka Pyrthei, Kawei ka Koit ka Khiah.
U la ong ba ka mantra jong ka G-20 ka long – Kawei ka Pyrthei, Kawei ka Longiing, Kawei ka Lawei. “Kidei kine ki jingmut jingpyrkhat bad ki jingngeit jong ka India kiba plié ia ka lad na ka bynta ka bha ka miat jong ka pyrthei,” u la bynrap da kaba ong ruh, “Nga ngeit skhem ba kane ka jingialang kan long kaba sah jingkynmaw ia ka India bad ruh ha ki por ban wan, ngin iapeit biang ia kane ka por ka ban long kaba kyrpang ha ka histori jong ka pyrthei.”
Da kaba ong ba ka G-20 kam dei ka prokram tang jong ka Sorkar Pdeng, u Myntri Rangbah Duh u la kyntu ia ki Sorkar Jylla bad baroh ki kynhun sain pyrthei ba kin iashim bynta ha kane. U la ong ba kane ka jingialang ka dei kaba pyniaid da ki briew ka India bad ba ka G-20 ka dei ka kabu ksiar ia ngi ba ngin pyni ia ka jingngeit jong ngi ba ‘Ki nongwankai ki dei ki Blei’.
U la pyntip ba ki prokram kiba iadei bad ka G-20 kin ym sah tang ha Delhi lane katto katne ki jaka hynrei yn long ki prokram ha kylleng ka ri. “Man ki jylla jong ngi ki don la ki jinglong, ki deiriti, ki jingitynnad, ki tynrai,” la ong u Modi.
U Myntri Rangbah Duh u la ai nuksa ia ka rukom pdiang briew ka Rajasthan, Gujarat, Kerala Madhya Pradesh, West Bengal, Tamil Nadu, Uttar Pradesh, Himachal Pradesh bad Uttarakhand bad u la ong ba ka dei kane ka rukom pdiang briew kaba pynlyngngoh ia ka pyrthei.
U Myntri Rangbah Duh u la iathuh ba un leit sha Indonesia ha une u taiew ban wan na ka bynta ki jingpyntip jong ka G-20 Presidency ka India bad u la kyntu ia baroh ki jylla bad ki Sorkar jong ki ba kin shim ia la ka bynta ha kane katba lah. “Baroh ki briew bad ki riewshemphang jong ka ri ki dei ban wan shakhmat ban iashim bynta ha kane,” u la ong.
U la kyntu ruh ia baroh ba kin phah ia ki jingai jingmut jong ki ha ka website ba thymmai jong ka G-20 kumno ka India ka lah ban trei kham bha na ka bynta ka bha ka miat jong ka pyrthei. “Kane kan kyntiew shuh shuh ia ka jingjop jong ka G-20,” u la ong. U la pynkut da kaba ong, “Nga ngeit skhem ba kane ka jingialang kan long kaba sah jingkynmaw ia ka India bad ruh ba ka lawei kan sa pyni ba kane ka dei ka por kaba kyrpang ha ka histori jong ka pyrthei.”
Da ka jingialam lynti ka jingthmu u Myntri Rangbah Duh, ki kam ka India kiba iadei bad kiwei kiwei ki ri ki dang kylla ban long nongialam hapdeng ki ri. Ha ka sienjam kaba khraw ha kaba iadei bad kane, ka India kan shim ia ka G-20 Presidency ha ka 1 tarik u Nohprah 2022.
Ka G-20 Presidency ka plié ia ka lad kaba kyrpang ia ka India ba kan noh synniang ha ka kam jong ki ri ka pyrthei kiba kongsan. Ka logo, ka phang bad ka website jong ka G-20 Presidency jong ngi kin pyni ia ka khubor jong ka India bad ki jingthmu ka ri sha kylleng ka pyrthei.
Ka G-20 ka dei ka ryngsan na ka bynta ka jingiatrei lang ki ri ha ki kam ka ioh ka kot kiba long 85% ka GDP jong ka pyrthei, palat 75% ki kam khaii ka pyrthei bad kumba ar na ki lai bynta jong ki briew ka pyrthei. Ha kane ka G-20 Presidency, ka India kan pynlong kumba 200 tylli ki jingialang ha ki kam bapher bapher ha ki jaka bapher bapher ha India. Ka G-20 Summit ka ban long ha u snem ban wan kan dei kawei na ki jingialang ba heh bad kongsan tam ban pynlong ha India.
