Shillong, Kyllalyngkot 16: Ka Grand Council of Chiefs of Meghalaya kaba kynthup (Ka Federation of Khasi States, Ka Dorbar Ki Khlieh Nongsynshar Ka Ri Hynniewtrep, Ka Dorbar Ki Dolloi, bad Ka Council of Nokma) ki la kynduh ha ka 13tarik u January 2014, bad la pynpaw ia ka jingsngewnguh ia u Dr Rameshwar Oraon, Chairman, NCST, Govt of India, uba la koi ban thoh shithi sha u Shri. Sushil Kumar S. Shinde, Minister for Home Affiars, Ministry of Home Affairs, Govt of India, bad ha kaba u la phah ia ka dorkhas ki Khlieh Nongsynshar lyngba ka shithi no D.O.CP/NCST/Meghalaya/MHA2014/ 08 kaba 6 tarik Jan 2014, da kaba bthah ba kin shim khia ban pyndep ia ki jingkular kiba la ia teh hapdeng ka Sorkar India bad ki Hima Khasi States ha ka 17 August 1948, bad ia kane ka shithi ba la phah sha ka MHA la phah ruh sha ka Dorbar Ki Khlieh Nongsynshar.
Kane ka rai da u Chairman NCST, ka office kaba ia ryngkat kyrdan bad ka Supreme Court bad ka Election Commission, ka la shim hadien ba ula ia kynduh ia ka kynhun kaba phra ngut ki Khlieh Nongsynshar kiba la ia kynduh ia u markhmat ha ka 3 tarik Jan 2014 ha New Delhi.
Kane ka kam ka la mih hadien ba u Dr Balajied S Syiem, Syiem of Hima Khyrim bad u Bah John F Kharshiing, Chairman, Grand Council of Chiefs of Meghalaya; Chairman, Ka Dorbar Ki Khlieh Nongsynshar Ka Ri Hynniewtrep, and Spokesperson, Federation of Khasi States, ha ryngkat kiwei kiwei ki bakhraw ka Hima Khyrim (Kingdom) Syiemship, ha ka kyrteng ka Federation of Khasi State ki la ai ia ka dorkhas halor ka Instrument of Accession and Annexed Agreement, sha u Vice-Chairman, NCST ha ka jingwan jngoh jong ki sha Smit, Shillong, ha ka 20th March 2010.
Hadien ba la ai ia ka dorkhas ha u snem 2010, la bishar bniah da ka NCST ha ka 5 tarik May 2011, bad hadien kane ka NCST ka la phah ia ka rai sha ka Ministry of Tribal Affairs, lyngba ka shithi No. BJFK/Service(Inclusion) Meghalaya/2012/ RU-II dated 26 April 2012. Ka Federation of Khasi States, ka la thoh ruh sha ka NHRC bad ka NHRC(Law Division) ka la phah ia ka shithi Case No. 14/15/2/2012 Dt: 16 June 2012, na ka National Human Rights Commission (Law Div) da kaba ong ba ia kane ka phang lah ban pyndep da ka Parliament namar ka dei hapoh ka bor jong ka Parliament ban pyndep ia kane ka kam. (this matter is within the legislative competence of Parliament).
Ka Dorbar Ki Khlieh Nongsynshar ha ka jingiakynduh kaba 3 tarik Jan 2014, ki la pyntip ia u Chairman, NCST ba kham mynshwa ka kynhun ba arphew ngut ki Syiem, Dolloi, Nokma, na Meghalaya ki la ia kynduh markhmat ia u Hon’ble Shri. V Kishore Chandra Deo, MP, Union Minister of Tribal Affairs, bad ruh ia ka Smt. Sonia Gandhi, MP, Chairperson, National Advisory Council ha ka 7th bad 9th tarik June 2012, bad dang shen ka kynhun ba arphew saw (24) ngut ki Khlieh Nongsynshar ki la ia kynduh ia u Hon’ble President of India Shri. Pranab Mukherjee, halor ka juh ka phang ha ka 21 tarik October 2013, mynba u wan la sha Shillong.
La ai ha u Chairman, NCST ia ka shithi DO (Demi Official) kaba 13tarik October 1947, na u Prime Minister uba nyngkong bad uba barim Shri Jawaharlal Nehru sha u Sardar Vallabhbhai Patel, u Dy Prime Minister barim ban mynjur bad burom bad pdiang ia ki dulir ki kyndon ba la ia soi jong ki Khasi States, bad la ai ruh ha u Chairman NCST, ia ka dulir White Paper on Indian States – ba la pynmih da ka Sorkar ha u snem 1950 –(Khasi States)
Ka Dorbar Ki Khlieh Nongsynshar ki la kyrpad ia u Chairman, National Commission for Schedule Tribes(NCST) ba un bthah ia ka Sorkar India ban leh ei ei namar haduh kine ki sngi ki sah kut kine ki jingkular bad khnang ba ka sur jong ki Khlieh Nongsynshar (kiba don ha ka jylla kaba don tang 2 ki Lok Sabha MP) kan sawa jam lynba ka National Comission for Scheduled Tribes (NCST)
Ki Syiem, Sirdar, Dolloi, bad Nokma, ki la pynpaw ba ki Hima Khasi States ki la ia soi bad mynjur ban ia snoh bad ka Ri India halor ki kyndon lynba ki dulir Instrument of Accession and Annexed Agreement ha ka 17 August 1948 bad ka Dominion of India, hynrei haduh kine ki sngi ( 66 snem 1948-2014 hadien ba laitluid ka Ri India) kine ki jingiateh bad ki jingkular ki dang sah kut bad khlem pat pyndep pynbeit da ka Indian Parliament.
Hadien ba la ioh pdiang ia kane ka shithi kaba la phah da u Chairman NCST sha u Myntri Union Home Minister, MHA, Govt of India, ka kynhun jong ki Khlieh Nongsynshar ki la ia kynduh ia u Dr Mukul Sangma, Chief Minister Meghalaya, ha ka 13 tarik Jan 2014, bad la ai ha u ia ka copy jong ka shithi ba ki la ioh na ka bor NCST, bad la kyrpad ia u ban shim khia ban pyrkhat halor kane ka phang. Ki Khlieh Nongsynshar ki la pynkynmaw ia u Chief Minister ba ha ka por jong ka Sorkar NDA ka Commission NCRWC, ki la pyrshang ban pynbeit ia ka IOA & AA da kaba tyrwa ia ki Syiem, Dolloi bad Nokma 5 tylli ki shuki MDC ba shu sieh hapoh Khasi, Jaintia bad Garo District Council, hynrei ka Dorbar Ki Khlieh Nongsynshar ki la pynpaw bad pynsngew ba katkum ka IOA & AA ki dei ban ioh ia la ka jong ka Federal lane Regional Council, kyrpang kaba khlem liang (partyless) na ka bynta ki nongmihkhmat jong ki Dorbar Shnong, Dorbar Raid bad Dorbar Hima. Ki la pynpaw ba wat ki bor KHADC ruh ki la mynjur ban pynsngew ban tyrwa noh sha ka Sorkar India ban buh da ka Regional Council na ka bynta ki Khlieh Nongsynshar hapoh Meghalaya.
Ka Federation of Khasi States (FKS) ka la rai ban leit ia kynduh ia u Union Minister for Home Affairs, Ministry of Home Affairs, Government of India, ban kyntu ia ka Sorkar India ban pyndep ia kine ki jingkular kumba la ia the bad ki Khasi States, hapoh ki kynduh jong ka Constitution Ri India.
Ki Khlieh Nongsynshar kiba la don lang ha ka Press Conference ki long u Bah Hamprey L Ryntathiang, Lyngdoh Hima Lyngiong, Bah Alexius Kurbah, Sirdar Hima Marbisu, u Bah W Syiem, Sirdar Hima Nongpoh, u Bah Morgan Lyngdoh, Lyngdoh Raid Mushai, Hima Khyrim, u Bah L Basaiawmoit, Myntri Hima Nongkhlaw, u Bah D Khongjoh, Secretary, Shnat Raid Mawlat, Hima Khyrim bad u Bah Ro Mawiong, Secretary, Shnat Raid Ri Hynnriew Kur, Raid Mawlieh, Hima Khyrim, bad u Bah John F Kharshiing, Chairman, Ka Dorbar Ki Khlieh Nongsynshar. (SP News)






