Shillong, Lber 10: U Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma haba jubab ia ka jingiatai halor ka jingkren jong u Lat ka jylla ha ka sngi sdang jong ka dorbar mang tyngka u la ong ba un nym lah ban jubab ia ki jingkren bin pabin hynrei un ai tang ia ki bynta kiba kongsan.
haba ia dei bad ka jingkynnoh halor ka jingduh tulop jong ki nongtrei ka GHADC, u myntri rangbah u la ong ba ha u snem 2011 ki nongtrei ki don tang 1400 ngut ei ei bad ka jinglut na ka bynta ka tulop ka long kumba T.1.8 klur ei ei, katba ka jingmih na ki khajna jong ka GHADC ha ka shibnai ka long kumba T.1.2 Klur.
Dei ha u snem 2013-2014 la thung kam haduh 720 ngut bad kanw kala wanrah ia ka jingdon ki nongtrei ha GHADC haduh 2100 ngut, bad ka jinglut ha kaba siew ia ka tulop kala kot sha ka T.3.8 klur tyngka ha ka shibnai.
La ong ba ha dien ba u Dipul R Marak u la wan kum u CEM u la pyrshang ban pynbeit ia kane ka jingeh la shem ba ki don da ki spah ngut ki nongtrei snaiap hapoh jong ka GHADC.
U myntri rangbah, na ka liang jong ka GHADC mynta kala pynbeit ba ia ka tulop ym dei shuh ban siew da ka pisa hynrei ban shu phah sha ki akkount jong ki nongtrei. U myntri rangbah u la kren shai ba um kwah ban kynthoh iano iano hynrei haba shah kynnoh hap ban jubab.
Haba phai sha u Dewiong, la ong ba kam don shuh kata ka jingkhang tih dewiong ha ka jylla, hynrei kiba kwah ban trei ki hap ban apply ia ka mining lease bad kum kaba long haduh mynta kila don haduh 20 tylli ki aplikoshon ban tih dewiong bad ia ka bor la aiti sha ka sorkar jylla.
Halor ka jingkynnoh ba lada wan ha ka bor ban pynlait noh ia ka jingtih dewiong hapoh 180 sngi, na ka liang jong u mytnri rangbah u la ong ba u khlem ong ia kane na ka liang jong u, hynrei kane ka sorkar hapoh shisnem lai bnai kala lah ban pynioh ia ka jingbit ban tih dewiong katkum ki kyndon.
Haba ia dei bad u dewiong ban die lilam la iathuh hapoh ka iing ba ka NGT kala buh ia ka dor kaba kham heh kaba la kot sha ka T.4850/- shiton katba ka dor ha ki por kiba la dep ka long tang ha pdeng T.1500/- haduh T.2500/- tyngka shiton.
Haba phai sha ka MeECL, ha u snem 2010 ba la pynkylla ia ka sha ka Corporation kala don ka jingkular na ka sorkar ban siew ia ka Terminal Benefit jong ki nongtrei kaba la kat sha ka T.840/- klur ia kaba ka MeECL kala siew mynta sha ki nongtrei T.600/- klur.
Kane ka jingkubur ka sorkar ha kate ka snem khlem leh ia kaba don kam kala buh ia ka MeECL ha ka jingeh, ka jingong ba u nongialam ka liang pyrshah ban weng ia u myntri rangbah bad ia u myntri kam bording ban pynbeit ia ka jingeh, na ka liang jong u myntri rangbah u la ong ba kan kan don ka jingkylliang nongialam hapoh ka party Conress.
U Myntri rangbah u la jubab ruh ha kaba ia dei bad ki kam nonghikai, na ka liang jong u myntri rangbah u la ong ba hapoh ka iing dorbar ba u la shim ia ka jingai jingmut jong ki dkhot ka iing dorbar baroh kiba la ia shim bynta ha kane ka jingiakren halor ka jingkren jong u Lat.
