Pulom ka jingiakren hapdeng ka sorkar bad ki seng bhalang halor ka ILP

Shillong, Nailar 29: Ka jingiakren hapdeng ka sorkar bad ki seng bhlang halor ka Inner Line Permit  kaba la long mynta ka sngi ha secretariat ka la pulom namar ba u myntri rangbah ka jylla u la ieng skhem ban nym pdiang ia ka jingdawa ILP.

Haba sdang jong ka jingiakren na ka liang jong u myntri rangbah u Dr Mukul Sangma  u la pan ia ka jingmud na ki senbhlang aiu ki don ban ong halor ka ILP shuwa ba ka sorkar kan pyni ia kaei kaba ka don ban kren ha kane ka phang.

Ha kane ka jingiakren u Bah Joe Marwein president jong ka FKJGP u ba long u nongai kitten jong ki sengbhlang, u la ong ba ka jingwan ka jong ki ban ia kynduh ia ka sorkar mynta ka sngi ka long tang halor kawei ka nongrim ba ka sorkar ka dei ban pyntrei kam noh ia ka ILP ha kane ka jylla Meghalaya.

U Bah Marwein u la ong ba dei tang ka ILP kaba lah ban iada na ka jingwantuid kythep ki mynder Ri ha kane ka jylla Meghalaya, lada ka sorkar kam treh ban pdiang ia kane ka jingdawa ka jong ki kan nym don dor ban ia bteng ia ka jingiashong ban ia kren ka bha ban mih noh na kane ka jingialang.

Haba dien ba ioh sngew ia ka jingmud jong ki seng bhalang na ka liang jong u myntri rangbah ka jylla u Dr Mukul Sangma u la pynpaw ia kaei kaba ka sorkar ka don ban leh ha kaba ia leh pyrshah ia kane ka jingwan tuid jong ki bar jylla ha kane ka jylla. U myntri rangbah u la ba ka sorkar ruh ka sngewkhia jur halor kane ka phang kumba sngewkhia ki seng bhalang.

Ban the la kam ia kane ka jingwan buhai shnong jong ki bar jylla sha kane ka jylla Meghalaya ka sorkar ka la pynkhreh ia ka ain ban pyrkhing ia ki briew kiba wan shong wai da ka bill kaba la tip kumka “Tenancy Bill” kaba ka sorkar kan sa wanrah shen.

Ka sorkar ka thaw ia ka tand Directorate Infiltration, nalor ki ain kiba la don kum ka Foreigner Act, Migrant Labour Act bad kiwei kiwei, ka sorkar ka la pynwan lang ia kine baroh ban khanglad ia ka jingwan tuid jong ki briew sha kane ka jylla.

Ha kane ka jingialang u myntri rangbah u la ong ba ka seng Congress ha ka por election kam shym la kular ban pyntrei kamia ka ILP lada ka wan ha ka bor, dei ki wei kis eng sain pyrthei kum ka KHNAM, HSPDP bad ka UDP hynrei kim shym la ioh ia ka jingkyrshan na u paidbah.

U Dr Mukul u la sei ruh ia ki jingkhein ia ka jingdon briew ha ka jylla Meghalaya hapdeng ki trai jylla bad kibar jylla. U la ong ba katkum ka khana samri jong u snem 2011 ki bar jylla  ki long tang 13% haba ia nujor bad u snem 1971 haba ki don kumba 20% kane ka la pyni ba ka la hiar ka jingdon ki bar jylla.

U la kdew ba ki jylla ba pyntrei kam ia ka ILP ka la jia iau ha kito ki jylla, kum ka jylla Arunachal Presdeh ha ka khanasamari jong u snem 1971 ki trai jylla ki don 77% katba ha ka khanasamri 2011 ki la hiar sha ka 68%, ka jylla Nafaland, ha ka khanasamari jong u snem 1971 ki trai shnong ki don 88.61% katba ha ka khanasamari 2011 ki la hiar sha ka 86%. Halor kitei ki jingshisha ba ka sorkar ka kwah ia kiwei ki lad ki lynti ba iada na ka jingwan tuid jong ki myntri ri ym da ka ILP. Ka sorkar ka sngewthuh bha ia kane ka jingeh namar kane kam dei ka jingjia kaba mynta hynrei dei ka jingbym shim khia jong ki sorkar kiba la leit noh. Kane ka sorkar mynta ka la shim khia bha ia kane kabynta tang ym da ka ILP.

Na ka liang jong ki seng bhalang haba ioh sngew ia kane kajingkren na u myntri rangbah ki la ong ba kan nym don jingmud shuh ban iakren ka bha ba ki mih noh na kajingiakren bad ki mih la kamih bad ia ka jingialang la shu pynkut khlem da don kano kano ka rai kaba shai.(SP News)