Shillong, Nailur 10: U ophisar rangbah ka jylla Meghalaya u bah DP Wahlang haba kren ha ka jngdap 43 snem ka seng Khasi Authors Society (KAS) la ong ba u la don ka jingtip shaphang ka seng naduh ki snem 1982 ki 1983 namar u nonghikia ba nyngkong ha iing dei dkhot ka seng u babu Gardon Bareh ba juh hikia ha iing.
U babu Gardon Bareh u la ioh ia ka khusnam bala thoh ia kawei ka Ease bad kata ka Ease bad kata ka long ka “Jingphah skul ha ki por mynta” namar dei dkhot ka seng KAS nga kynmaw bha, don ar tylli ki seng kiba kynmaw bha ka KAS bad ka KJWA bad ka jingtreikam jong ki ki long kiba wan dur bha.
Ka jingkren jong u Prof DRL Nonglait kaba ong lada phi ieit ia ka ktien khasi kaei kakam kaba phi la leh, ban jubab ia kane la pynkynmaw sha phang jong u ha kaba u thoh iaka eksam ICSC namar ba pule sha bar Shillong, ka don ka eksam ban ia khun ban ioh ia ka Takma Ksiar.
Ha kane ka eksam la long ba shabar ka ktien kaba ar dei ka Hindi bad lada ialeh da ka Hindi lah ban ioh mark tang 40 lane 50, kumta la leit ban ia kren ia u Principal ban thoh ha ka ktien khasi bad u Principal u la ong ba ym don nonghikai la ong ba un sa khreh hi khlem nonghikai.
Haba pan ban thoh eksam da ka ktien khasi u la ai ka jubab kaba biang bha ba dei riewlumkwah ban thoh da ka ktien la jong, na ka bynta u khun ruh haba pule sha bar la ong ba un ialeh ia ka eksam da ka ktien khasi Principal la ong ba kumno un thoh ia ka ktien khasi haba yn don nonghikai hynrei la ong ba kin sa hikai da wan shuti bad kila ai jingbit ban thoh eksam da ka khasi.
La iathuh ha ba u la shah thung hapoh ka tand pule puhthi khlem da don batip bad ka KSA ka dei ban shimti noh, la ong ba lah ban ialeh eksam ia ka ktien khasi ha ka ICSC ka MBOSE bad ISC katba ym lah ban ialeh eksam ia ka ktien khasi ha ka CBSE.
Ha ka kyrdan kum u ophisar u la thoh sha u shongknor ka CBSE ba dei ban shah ban ia leh da ka ktien khasi namar ba kiwei ki ktien kum ki Dukra, Nepali Lepcha bad kiwei ki long ktien barit hynrei ki ioh, hynrei khasi bad Garo ym don ia kane la thoh hynrei ka khlem wan dur.
U ophisar rangbah ka jylla la ong ba la dei ka por ba phin ia kren bha namar mynta kin wan ki skul EMRS sawphew tylli baroh ki dei ki CBSE lada kam don ia ka ktien kaba ar ki samla khasi kin nym lah ban poi sha khmat namar ki hap ban thoh da kiwei ki ktien, ka KAS kala dei ban buh ia kane kum kawei ka thong.
Kawei pat ba dei tang ka MBOSE ha ka Ri India kaba don ia ka kyntien pule ba ar ha ka ktien phareng, ka mut u khasi u lah ban pass ia ka eksam jong ka board khlem nang ia ka ktien la jong, ia kane ruh hap ban pynkhieh namar kiba bun kiba thoh ia ka eksam da ka ktien phareng kiba bun dei ki khasi.
Kane ka long ka jingwit shisha balei ki briew la jong kim lah ban thoh ha ka ktien la jong, la ong ba la mut ban pynkylla noh ia kane ban weng noh ia kane ka ktien ba ar ba ki khasi kin thoh khasi, hynrei ka don kawei ka jingleh bad kata ka dei ba don ki samla pule na bar ri, kum ka Myanmar, Nepal, Bhutan, Bangladesh kine ki wan khnang sha Shillong namar ym don ka ktien ba ar.
Kine ki lah ban ia leh ia ka eksam jong ki ha ka ktin ba ar da ka ktien phareng bad iaka kawei ka ktien ruh lah ban thoh da ka ktien phareng, hynrei nga pyrkhat bha ia kane, wat la kata ruh dei ban buh kyndon ba u ne kaba ba shim ia ka syrnot Riewlum dei ban thoh ia ka eksam ha ka ktien la jong, ban ia shim syrnot Khasi kloi ban thoh eksam ktien la jong pat ym kloi ia kata yn sngew iahap.
U bah DP Wahlang la ong ba u la pyrshang ban leh marwei ia kane kam bad la jan baroh ki pyrshah, lada don ba thoh ban dawa kan lah ban iaid kham sha khmat kane ka long ka jubab ia ka jingkren u President ka KAS.
Haba ia dei bad ka jingpan jaka ban tei ia ka ophis jong KAS na ka liang ka sorkar yn sa pynpeit ia kata namar la iohi ha kine ki sngi ba katei ka jaka ba don ki CRPF ha Mawlai kan sa lait noh katei ka jaka kaba heh te yn sa ai jaka katba ym pat kynriah ka Secretariat sha New Shillong.
Ha kane ka sngi ban rakhe ia ka jingdap 43 snem ka seng KAS, la ai khusnam ia ki samla pule kiba la ioh bun mak ha ka ktien khasi, la don ruh ka jingpynlait ia ki ar tylli ki kot da u ophisar rangbah ka jylla ia kaba la toh da u bah K K Kharlukhi bad kawei jong uDr. D.R Khongngai, ha kane ka sngi la ia shim bynta da kiba bun ki samla pule bad ki nonghikai na ki jaka pule bapher bapher ia ka jigialang la pyniaid da u President Prof D R L Nonglait bad la ai khubei da Dr. M M khymdeit.
