Shillong, Naitung 28: Ka Khasi Students’ Union (KSU) Malki Circle kum shi bynta ban ai mynsiem bad ithuh ia ki samla pule ka shnong Malki kiba wan shakhmat ha ki jingpule ki jong ki, ka la pynlong ia ka Mait Shaphrang Award 2019 ha ka 27 tarik u Naitung 2019.
Ia kane ka lympung pynkup burom ia ki samla pule la pynlong ha ka Indoor Community Hall jong ka Khliehshnong, Malki ha ka por 2 baje nohphai sngi. Ka KSU Malki Circle ha kane ka sngi ka la pynkup burom kyrpang ruh ia kito ki samla kiba ioh ia ka distinction ha ka sobjek Khasi ha ka eksamin SSLC kaba dang shu dep.
Kane ka jingaiburom kyrpang ka long halor ka nongrim ban ai mynsiem shuh shuh ia ki samla pule ba kin iai minot ban pule ia la ka jong ka ktien khnang ba kin lah ban kyntiew kyrdan shuh shuh ia ka ktien khasi ha ka liang ka thoh ka tar bad kumta ter ter ha ki sngi ki ban wan.
Ka KSU Malki Circle ka la pynkup burom haduh 31 ngut ki samla pule ka shnong Malki ha ryngkat ka jingiadon lang i Dr. M. Ampareen Lyngdoh (MLA, East Shillong Constituency), u bah Miguel Badwar (Secretary, Dorbar Shnong Malki) u samla Shemphang L. Mawphlang (Vice President, KSU Central Executive Council) bad u samla Donald V. Thabah (General Secretary, KSU CEC) kum ki nongshah khot sngewbha kiba kyrpang.
Kiwei kiba la don lang ha kane ka sngi ki kynthup ia u samla Biangbor L. Paliar (Organising Secretary, KSU CEC), u samla Pynkmenlang Sanmiet (Executive Member, KSU CEC), samla Iashanborlang Mukhim (Executive Member, KSU CEC), ki samla pule, ki longkmie, ki longkpa bad ki nongshong shnong ka Malki. U samla Donald V. Thabah ha ka jingkren ka jong u, u la maitphang halor ka bynta ba ka KSU ka la leh ha kaba iadei bad ka jingpynwan dur bad kyntiew ia ka pule ka puthi ha ka Bri U Hynniewtrep.
U la ong ba naduh ba la seng ia ka KSU ki mat kiba ka seng ka la ju shim ki long ban dawa ia ki scholarships, ban dawa ban seng ia ki skul bad kolej ha ka jylla, ban plie ki tnad pule bapher bapher kum ka Law Department ha skulbah NEHU ha u snem 1992 bad kiwei kiwei.
U la pynkynmaw ruh ba ka jingdawa ban pynrung ia ka ktien Khasi ha khyrnit kaba phra kam dei kaba dang shen hynrei kane ka jingdawa ka la sdang naduh ki snem haba kut jong ki 1970. U samla Donald u la ong ruh ban ka daw ba ka KSU ka la shim ia kwei pat ki mat kiba ktah ia ka Jaidbynriew nalor ka mat jong ka pule puthi ka dei halor ka nongrim ba kum ki samla ka Jaidbynriew ka dei ka kamram ka jong ki ban leh eiei halor ki mat kiba ktah ia ka iap ka im jong ka Jaidbynriew.
Une u samla u la pynsngew ruh ha ki samla pule ba ka ‘quantum of reservation’ kaba ai 7.5% ia ki Scheduled Tribes, 25% ia ki Scheduled Castes bad 27% ia ki Other Backward Classes ha ki kam ki jam bad ki admission pule ha ki tnad jong ka sorkar pdeng katkum ka ‘Central Educational Institutions Amendment Act 2102’ ka long kaei kaei kaba shyrkhei bha namar katei ka policy kan pynduh kam pynduh jam ia jan baroh ki samla Khasi bad ka bhah pule ia ki samla Khasi kan duna bha ha kano kano ka jaka pule namar ba ngin ioh tang 7 na ka 100.
U la ong ba katei ka rukom bhah jong ka sorkar pdeng ka long ka bym shong nongrim haei haei ruh ha kaba iadei bad ka jylla Meghalaya namar ba ka jylla Meghalaya kam don ia kita ki SC bad ki OBC hynrei jan haduh 90 na ka 100 ki dei beit ki ST. Ka jingma kan ym dei tang ha ka jingbymioh kam ioh jam lane seat ban pule hynrei kan wanrah ruh ia ka jingbuhai shnong namar kumba tip ba ki don haduh phew klur ki khar OBC ha ri India bad kine kin sa wan trei wan ktah lut shane sha ka jylla jong ngi bad pynlong shnong syndon ia ka.
Une u nongialam u la ong ba katkum ka Central Educational Institution (Reservation in Admission) Act 2006 kaba dei ka Principal Act ka la kren shai ba katei ka polisi bhah kam bhah pule kan ym trei kam ha ki jaka kiba hap hapoh ka 6th Schedule hynrei kan treikam beit ka Reservation Policy jong katei ka thain. Pynban ha u snem 2012 ki la weng noh ia katei kyndon bad pynlong ain noh ia katei ka polisi bhah kam bhah pule ha ka thain ba hap hapoh ka 6th Schedule ruh.
U samla Donald u la kyntu ia ka sorkar bad ia ki MP ruh ba kin lei eiei halor kane namar katei ka ain kan wanrah ia ka jingsakma kaba jur bha ia ki samla pule Khasi da kaba kin ym ioh ban bteng ia la ki jingpule ha la ka jylla. U samla Shemphang u la ai mynsiem ia ki samla pule ba kin iai trei shitom ha ki jingpule ki jong ki khnang ba kin lah ban ieng ha la ki kjat ynda la dei ka por. U la kyntu ia ki samla pule kiba wan ha katei ka prokram ba kin long kiba peit pyrman haba ki jied ia kano kano ka lain pule.
U la kyntu ba ymdei ban shu bud ia kat kaba ki leh kiwei hynrei ki dei ban wad janai bha ia ki lain pule ne trei kiba iahap katkum ka sap kaba ki don. U la pynkynmaw ruh ia ki halor ka jinglenlade ki kmie ki kpa ban pynbit bad pyndep ha kaba iadei bad ka jingpule ka jong ki bad u la ong ba ka sngi kaba ma ki ki wan sha khmat ha ki jingpule ki jong ki ka dei ka sngi ba ki pynphong pangsniat ia la ki kmie ki kpa.
U bah Miguel u la kren halor ka jingkordor ka pule puthi ha ka juk kaba mynta bad i la ong ba ka kamram kaba hakhmat eh jong ki samla pule ka dei ban kyntiew shuh shuh ia ka pule ka puthi khnang ban wanrah jingmyntoi ia ka imlang ka sahlang. I la ai ruh ka jingiaroh ia ki samla pule kiba ioh ia ka jingpynkup burom bad ong ba ka dei lyngba ka jingtrei shitom ka jong ki hi ba ki la ioh ban kheit ia u soh uba thiang.
Ka kong Ampareen ha ka jingkren ka jong ka, ka la ai mynsiem ia ki samla pule ka shnong Malki bad ong ba i sngewsarong shikatdei eh ban ia ioh don bynta lang bad ki ha kum katei ka prokram. Ka la ai ruh ka jingiaroh ia ka KSU Malki Circle kaba la shim ia sienjam ban ithuh kyrpang ia kito ki samla kiba la leh bha ia ka sobjek Khasi ha ki eksamin ki jong ki.
Ka kong Ampareeen i ong ba ka ktien Khasi ka long kum u thied snam jong ka Jaidbynriew bad i la kren ruh halor ka jinglong kyrpang jong ka ktien tynrai ha man la ki Jaidbynriew ha satlak ka pyrthei. I la pynkynmaw ruh ia lade ha ka por ba i dang pule ha Delhi University ba kumno ki samla pule katei ka skulbah ki pyndonkam beit da ka ktien Hindi kum ka ktien pdeng ha baroh ki kam.
Ka jingmad ka jong i ka la pynkyndit bynriew ia i bad naduh katei ka por ka la shim ka rai ba ynda ka la wanphai sha la iing in ialeh katba lah ban pyndonkam beit da ka ktien Khasi ha ki kam ki jam. ka la kren ruh halor ka jingma kaba ap ia ka Jaidbynriew lada ki khun samla ki bud tynneng palat ia kiwei bad klet noh ia ka ktien Khasi lajong.
Ka la pynkynmaw ruh ba i la pyndonkam da ka ktien Khasi hapoh Assembly namar ba im sngewiahap ba kiwei kin pyndonkam da ki ktien ki bym sngewthuh ha katei ka iing. ka la ai ka jingiaroh ruh ia ki nongialam ka KSU bad kyntu ia ki ba ki dei ban iai long ki nongiada ia ka hok jong ki paid Khasi wat lada kim shym ioh tulop ne jingiarap ha ka jingshakri ka jong ki ia ka Jaidbynriew lyngba ka KSU.
Ka KSU Malki Circle ka la ai sngewbha sha baroh ki 31 ngi samla pule da ki mementoes ryngkat bad ka song pisa ba 1 hajar ia kito kiba pass bha ia ki eksamin SSLC, HSSLC, CBSE, Bachelors’ Degree, Masters’ Degree bad 5 hajar ia kito kiba ioh distinction ha ka sobjek Khasi.