New Delhi, Iaiong 03: Naduh ki por ba mynshuwa, ka Waqf ka la iarap ia ki briew da kaba bei tyngka ha ka pule puthi, ka koit ka khiah, bad ki lad ioh kam. Hynrei bun ki kynthei kim shym la ioh ia ki jingmyntoi jong ka namar ba ki duna ka lad ban ioh ia ki lad ki lynti bad ban shim rai.
Ka Waqf (Amendment) Bill, 2025, ka thmu ban pynkylla ia kane. Ka wanrah ia ki kyndon ba thymmai ban pynthikna ba ki kynthei Muslim ki ioh ia ka bhah kaba dei hok jong ki na ka jinghiar pateng, ka jingiarap pisa, bad ka bynta kaba kham khlain ha kaba pyniaid ia ki jaka jong ka Waqf.
Kawei na ki jingkylla ba khraw ha ka Waqf (Amendment) Bill, 2025, kadei ka jingïadaïa ka hok ïoh pateng jong ki kynthei ha kaWaqf jong ka longïing (Waqf-alal-aulad). Ka bill ka ong ba ym don manomano ba lah ban aiti ia ka jaka sha ka Waqflymda ki kynthei kiba dei ki nongioh pateng ki ioh shwa ia ka pateng kaba dei hok jong ki.
Kane ka khangladia ki longiing ban pyndonkam ia ka Waqf kum ka lad ban kyntait ia ka bhah jong ki kynthei ha ka spah. Ka Section 3A(2) ka pynthikna ba ki kynthei kim shah iehnohbeinhaba thaw ia ki jaka Waqf.
Kane ka bill ka pynïar ruh ïa ka jingthmu jong ka Waqf-alal-aulad ban ai jingkyrshan pisaïa ki longkmie kiba la ïaplok, ki kynthei kiba iakhladlok, bad ki khunswet. Ka Section 3(r)(iv) ka ailad ban pyndonkam ia ka pisa jong ka Waqf na ka bynta ka bha ka miat miat bad jingsumar jong ki.
Kane kan ai ka jingshngain ha ka ioh ka kot ia ki kynthei bad ki khynnah kiba donkam jingiarap, da kaba bud ia ki nongrim jong ka niam Islam ba iadei bad ka bha ka miat bad ka hok.
Sa kawei pat ka jingkylla kaba heh ha ka bill ka long ka jingkyntiew ia ka bynta jong ki kynthei ha ka jingsynshar jong ka Waqf. Ka pynthikna ba arngut ki kynthei Muslim ki dei ban shah kynthup ha ki Board Waqf jong ki Jylla (Section 14) bad ka Central Waqf Council (Section 9).
Kane ka mut ba ki kynthei mynta kin don ka surbanraikumno ban pyndonkam bad pyniaid ia ki jingdon jingem jong ka Waqf. Ka jingdon bun ki kynthei ha ka jingsynsharWaqfkan iarap ban pynthikna ba yn pynlut ia ka pisa ha ki jingdonkam kiba kongsan kum,Ka jingai Scholarship ia ki khynnah kynthei Muslim.
Ka jingai jingsumar bad ka jingkyrshan ia ki longkmie ba dang pun khun, Ka jinghikai pyntbit bad ka jingai rambaritbariana ka bynta ki kynthei kiba seng kam lajong, Ka jingiarap ba iadei bad ka ain na ka bynta ki mukotduma jong ka jinghiar pateng bad ki jingshah lehbein ha iing ha sem
Ka bill ka pynleit jingmut ruh ban pynlong ia ka Waqf kaba kham shaida kaba pynbeit ia ki jingbymryntih. Da kaba ai ka bor ia ki kynthei ban shim rai bad ka jingshngain ha ka liang ka pisa tyngka, ka pynlong ia ka rukom Waqf kaba kham iahap bad kaba hok.
Nalor kata, kane ka bill ka kyntiew ban seng ïa ki jaka ai jinghikai ïa ki kam bad ki kynhun self help group (SHG) ban ïarapïa ki kynthei Muslim ban long kiba laitluid ha ka liang ka pisa tyngka. Kine ki jaka kin ai jinghikai ha ki bynta kum ka koit ka khiah, ka kam khaii, bad jingsainduria k jain, ban iarap ia ki kynthei ban wad kam ne ban sdang ia la ka jong ka kam.
Ka jingpynkylla kaba kongsan ha ka bill ka long ka jingpynkylla digitalia ki kot ki slaba iadei bad ka Waqf. Ki jingthoh digital kin pynbhaia ka jingshai, kan iada na ka jingbamsap, bad kan pynthikna ba ia ka pisa Waqf yn pyndonkam hok. Kane ka long kaba kongsan khamtam eh na ka bynta ki kynthei, namar ka pynthikna ba ka pisa kaba la thmu na ka bynta ka bha ka miat jong ki kan ym shah pyndonkam bakla.
Ka Waqf (Amendment) Bill, 2025, ka dei ka sienjam kaba khraw ban pynlong ia ka Waqf kum ka atiar na ka bynta ka jingbha ha ka imlang sahlang. Da kaba pynskhemïa ka hok hiarpateng, ban ïarap ïa ki kynthei kiba la ïaplok bad ki kynthei kiba la ïakhladlok.
Ban kyntiew ïa ka bynta jong ki kynthei ha ka jingsynshar, bad ban kyntiew ïa ka jinglaitluid ha ka liang ka ioh ka kot, kane ka bill ka thmu ban wanrahïa ka jingryntih kaba iaineh hapdengshynrang bad kynthei ha ka jingpyniaidWaqf.
Kine ki jingpynkylla kin plie lad ba thymmai ia ki kynthei Muslim, ka pynthikna ba ka Waqf ka kyrshan ia ka jingkiew shaphrang jong ki bad ka jingpynkupbor ha ki snem ban wan.