Shillong, Nailur 5: Ka jingialang ba nyngkong jong ka ‘Play to Learn’ Summit la dep ban pynlong da kaba jop ha Shillong mynta ka sngi, kaba pyni ia ka bynta ba kongsan jong ka jingialehkai na ka bynta ban tei ia ka jingim ba pura jong ki khynnah.
Ia kane ka jingialang la pynlong da ka sorkar Meghalaya, Meghalaya Early Childhood Development Mission (MECDM) bad ka Meghalaya Health Systems Strengthening Project (MHSSP) ryngkat ka jingiatreilang bad ka Sesame Workshop India Trust ryngkat ka jingkyrshan jong ka SBI Foundation bad ka Indian Institute of Banking & Finance.
Ka sorkar Meghalaya ka la wanrah ia ka jingtreikam jong ka Early Childhood Development Mission (MECDM), kaba long ruh ka sienjam treikam eh kaba nyngkong ha ka ri.
Ka thong kaba ha khmat jong kane ka sienjam treikam ka long ban pynlong ia ki khynnah kiba biang pura da kaba ai ia ki jingkyrshan kiba donkam ha ka jingim khynnah jong ki naduh ka por ba dang pun ia ki haduh ba kin da dap phra snem ka rta.
Ki nongioh myntoi kiba lah ban ioh myntoi na kane ki long kito kiba sumar ia ki khyllung, ki khyllung kiba naduh ka 0 haduh 8 snem ka rta kynthup ruh ia kito kiba don jingduna ha ki dkhot met ki long kmie ba armet bad kiba dang ai buin.
Kane ka Mission kan pyrshang ban pynkylla ia ki Anganwadi Centers sha ki ECD Center khnang ba lah ban ai jingkyrshan ba pura ia ki khynnah, kynthup naduh ka jingai ia ki jingbam ba tei, ka jingiairap ban hikai ia ki na ka bynta ba kin heh kin san pura, ba kin ioh ka jingmut jingpyrkhat kaba khlain bad nang ban tip kiei ba kiei ba ki dei ban leh ha kaba iadei bad ki para briew bad ha kaba iadei bad ka jingsngew jong ki.
Kane kan hikai ruh kumno ba kin lah ban tip shaphang kiei ki jingdonkam ba kin lah ban leh bha ha skul bad ha ka jingim. Shuh shuh, ka don ruh ka sienjam treikam kaban phai khmat ruh sha ki bynta ban wanrah ia kiei kiei kiba iadei bad ka ECD ba lah ban leh ha shong ha thaw bad ha ki iing ki sem.
Ki lah ban long ba, ki ki seng iarap lade jong ki kynthei bad ia ki kpa ba kin ioh ia ki jinghikai khnang ba ki lah ban long kum ki nongai jingiarap sha ki nongpeit ia ki khynnah bad ba kin lah ruh ban hikai ia ki nongpeit ia ki katto katne ki bynta ba ki lah ban leh ha iing ban kyntiew ia ka jingsngewthuh jong ki khynnah ia ki phang bapher bapher bad ban tei ia ka khynnah ha ka rukom kaba pura.
Kum shi bynta jong kane ka sienjam treikam, ka Sesame Workshop India, da ka jingiarap na ka MHSSP, ka ai ia ki jinghikai kiba iadei bad ki kam tehnical bad kumjuh ruh ban wanrah ia ki sienjam treikam ban kyrshan ia ka ECD Mission ha kaba iadei bad ka jingsaindur bad ka jingwanrah ia ka rukom treikam ba paka jong ka ECD khnang ba kiei kiei kiba mih na ka jingtrei ka ECD mission ka jylla kan long kaba bha tam.
Ka Sesame Workshop India kadei kawei na ki shnat kaba long kum ka nongialam kaba paw bha ha ka pyrthei bad kaba wanrah ruh ia ki buit treikam thymmai kiba iadei bad ka jingai jinghikai ia ki khynnah ba kan long kaba iahap bha bad ka jinghikai kumjuh ruh bad ha kaba iadei bad ka jingsngewthuh ia kiei kiei kiba la hikai, bad kaba la paw bha ruh ha ka long ka shnat kaba la lah ban paw ha kaba iadei bad ka jinghikai ba la ai sha ki nongpeit ia ki khynnah bad kumjuh ruh ia ki khynnah ha India bad ha baroh kawei ka pyrthei.
U Conrad Sangma, u myntri rangbah ka jylla Meghalaya u la ong, u ngeit skhem ha kaba iadei bad ka jingdonkam jong ka por ban ialehkai na ka bynta ban hikai ia ki khynnah naduh ki por ba ki dang rit. Ka Meghalaya Early Childhood Development Mission kadei ka sienjam treikam kaba phai khmat ha kaba iadei bad kumno ban tei ia ka jingheh jingsan jong ki khynnah ha ki snem ba ki donkam ba kin heh kin san.
U la ban jur ruh da kaba kren shaphang ki dak ki shin kiba lah ban iohi lyngba ki jingpynheh pynsan bad jingsumar jong ki kmie ki kpa ha ka rukom kabab ha tam bad ka jinghikai jong ki khynnah lyngba ki jinghikai kiba wanrah jingkmen ia ki khynnah, bad ban bynrap ruh ia kane da kaba ai ia ki jingbam tei met bad ka jinghikai ia shibun kiei kiei kiban tei ia ka bor pyrkhat ki khynnah.
U Sangma u la pynpaw ruh shaphang ki sienjam treikam kiba bun tylli ba la shim da ka sorkar, bad ka jingthmu jong kine ki baroh ka long ban kyntiew ia ka Meghalaya sha ki kyrdan ba shalor khnang ba ka jylla kan long kum kawei na ki 10 tylli ki jylla kiba ha khlieh ha ka ri.
U la kyntu ia baroh kiba iadon bynta lang ha kine ki kam ba kin pyntreikam ia ka ECD katkum ka sienjam treikam ka mission, da kaba peit ia ka kum kawei na ki lad ba bha tam ban saindur ia ka lawei jong ki nongshnong shnong kiba dang rit. Kiwei kiba la kren ki long u Myntri ka tnad Social Welfare u bah Paul Lyngdoh.
U Sampath Kumar, Principal Secretary, ka sorkar Meghalaya, u la pynpaw ia ka jingsngew jong u, da kaba ong, ka jinglong jong ki khynnah hi ka long ba ki sngewtynnad ban ialehkai bad ka long kaba donkam ba ngin ba ngi dei ban ithuhbad tip ia ka bynta jong ka jingdonkam ka jinglehkai na ka bynta ban kyntiew ia ka jingheh jingsan jong ki khynnah ha ka rukom kaba pura.
Ka sorkar Meghalaya ka ieng skhem ha ka jingtrei ba radbah jong ka ban wanrah ia ki lad treikam treijam ban noh synniang sha kata ka jingangnud ban ioh ia ki jinghikai kiba bha tam ban kyntiew Ia ki khynnah naduh ka por ba ki dang rit.
Ha kajuh ka rukom, ka Sesame Workshop India ka la iatreilang ryngkat ryngkat bad ka tnad Social Welfare Department ban leh ia ka “Learn Play Grow” ha ki 4 tylli ki district ka Meghalaya. Lyngba ka jingkyrshan ba la ioh na ka SBI Foundation naduh ka snem 2020, kane ka sienjam treikam ka la ai jingmyntoi ia ki 90,000 ngut ki khynnah ha ki 3000 tyllki Anganwadi Centres da kaba ai jinghikai ia ki nongtrei Anganwadi.
Kane ka long ban ai jinghikai kiba phai khmat sha ki khynnah, ki jinghikai ba la ai lyngba ki jinglehkai, ki jinghikai pule, bad kiwei kiwei ki lad ai jinghikai kiban iarap ban tei pura ia ka jingheh jingsan jong ki khynnah ha baroh ki liang naduh ka por ba dang rit ha baroh kawei ka jylla.