Mawkyllei, Nohprah 06: Mynta ka sngi ka seng Kur Lyngdoh Nonglait kala pynlong ia ka jingrakhe ban kynmaw burom ia ka lyngkhuh sngi iap jong ka riew khraw ka jaidbriew Khasi ka Phan Nonglait kaba la ia khun pyrshah ia ki phangreng ryngkat u Syiem Tirot Sing Syiem ha pdeng ka snem 1829 haduh 1833 hapoh ka Hima Nongkhlaw.
Kane ka jingrakhe pyndon burom jong ka kur Nonglait mynta ka dei ka sien kaba ar bad na ka liang jong ka sorkar jylla ha kane ka sngi kala ai shuti ban burom ia kane ka riew khraw hapoh jong ka Eastern West Khasi Hills District, ia kane ka jingrakhe la pynlong ruh kiba ha iing ha snem ha Nongrimmai.
Haba kren ha kane ka jingialang u bah Lamphrang Kharbani President ka seng HANM, u la ong ba kane ka riew khraw kala pynsah nam ia lade da ka jingshlur jong ka ban ia khun bad ban pynliat na ka jingshah thombor ha ki phareng ha katto ka por da ki ktang suloi bad da ki khnam ki ryntih.
Haba phai pat sha kane ka juk kaba mynta ka jingiakhun kam dei da ki ktah suloi hynrei da ka jingstad, naduh bala ioh ia ka jinglaitluid ha u snem 1947, kila wan ki ain kiba bun jait bad kane ka juk mynta ban iada ia ka jaidbynriew don kam ia ki riew shemphang bad kiba stad ban iada da ki ain.
U la kren byniawruh ba bun ki samla pule kim poi sha ka thong kumba kwah ki kmie ki kpa, ka dei ka long ba ha ka jaka ba kin minot ia ki jingpule ki ia beh ia u ne ka samla, kane ka dei ka jingjot kaba ap ia ka jaidbynriew.
La ong ba khlem pep ka jaidbynriew kala kiew ha ki bun liang naduh ka jingpule ki jingialehkai bad kiwie kiwei, hynrei kaba sngewsih ka long ba ka mynsiem ia khun kam don shuh kala hiar ha kane ka juk kaba mynta da ka jinghiar kane ka mynsiem ia khun kum ka jaidbynriew kala duna ha ka jingpynmih ia ki IAS bad ki IPS, ki ophisar kiba don kam.
U la kyntu ia ka kur Nonglait ba kin thoh sha ka sorkar pdeng ne sorkar jylla ban pn jngiarap ban tei mot ia kane ka riew khraw bad na ka liang ka seng ruh ka kloi ban ai ka jingkyrshan la ka long ha kano kano ka bynta na ka bynta ban pynsah nam ia kane ka riewshlur.
Ha kane ka sngi ia u syntiew ban kynmaw burom ia kane ka riew khraw la buh da u bah Jambor War MDC nalor u MDC, kiwei kiba la kren ki long u bah Baindingstar L Nonglait, bah S I Nongrang, bah Nobestar Syiem, bah A Nongbri ADC jong ka EWKH District, bah Ioanes Lyngdoh.
Ha kane ka sngi la pynkup burom ruh ia ki samla jong ka kur Nonglait kiba la pass bha ha ki eksamin jong ki ha ki kyrdan bapher bapher naduh kiba pass bah ia ka Matrik haduh kiba pass bah ha ka kyrdon doktor MBBS, ia ka jingialang la pyniaid da u bah M Lyngdoh Nonglait, la pynphuh ia kane ka sngi da ki jingrwai jong ki khynnah skul bad ka jingiadon ryngkat ki kur Nonglait.
