New Delhi, Jymmang 04: Ka thain shateilammihngi ka dei ka khyrdop jong ka India sha ka South-East Asia bad kiwei kiwei ki jaka, la ong u President ka India, u Ram Nath Kovind.
U la ong kumne ha ka jingai jingkren ha ka prokram pynkutia ka North East Festival, ba la pynlong ka da tnat DoNER kum shi bynta ka Azadi ka AmritMahotsav, ha Guwahati, Assam mynta ka sngi (Jymmang 4, 2022).
U President u la ong ba ka thain shateilammihngi ka don u pud bad kiwei kiwei ki ri ubajrong haduh 5,300 kilometre bad kumta, ka thain ka long kaba kongsan bha. Lyngba ka jingsdang ia ka Look East Policy (LEP), ka rukom ia dei bad ki ri ba markhap.
Ka thain mihngi ka la plié lad ia ka jingpeit kyrpang ia ki kam kiba iadei bad ka ioh ka kot ban ioh jingmyntoi na ki lad kiba don na ka bynta ka jingkyntiew ia kane ka ioh ka kot ha kane ka thain. Ha u snem 2014, la kyntiew ia ka LEP sha ka Act East Policy (AEP) kaba la wanrah ia ka jingkylla bad kaba la pynkylla ruh ia ka bynta jong ka thain shateilammihngi.
U President u la ong ba u dap da ka jingkmen ban iashim bynta ha kane ka prokram pynkut ia ka North East Festival ba la pynlong kum shi bynta ka Azadi ka AmritMahotsav.
U la ai jingiarohia u Myntri Sorkar Pdeng ba dei khmih ia ka tnat DoNER, ki Lat bad ki Myntri Rangbah jong baroh ki jylla ha ka thain shateilammihngi bad ruh ia ki briew jong ka thain kiba la iashim bynta ha kane ka tamasa. U la ong ba u kmen ban iohiiaka jingsngew “Hum Kisi Se Kam Nahi”!
U President u la ong haba ka ri ka rakhe ia ka jingiakhih na ka bynta ka jinglaitluid, ki briew ki kynmaw ia ka jingshlur bad ka jingieid ri jong ki nongialam bad kito kiwei kiwei ki briew kiba la iashim bynta ha kane ka jingiakhihhynrei ki bym paw kyrteng.
U la ong ruh ba kane ka jingiakhihkan ym long ka jingiakhihpaidbah khlem kine ki briew. Ka dei ba ngin dap da ka jingsngew sarong ba ngi iohiia kum kane ka jingiashim bynta ha man ki bynta jong ka ri. Baroh ki briew ka ri ki kwah ia ka India ba kan lait na ka jingshah tehmraw ha ki mynder. Ia kane la iohi ruh ha ka thain shateilammihngi kaba la iasnoh kti lang ha kane ka jingiakhih na ka bynta ka jinglaitluid.
U President u la ong ba haba ngi rakhe ia ka jingdap 75 snem ka jingioh jinglaitluid, haba ngi kynmaw ia ki jingjia kiba iadei bad ka jingiakhih, haba ngi pyrkhat shaphang ka jingim bad ka kam jong ki nongialam ba khraw, ngi leh ia kane ban sngewthuhhangno ngi don mynta haba ianujor bad ki jingthmu jong ki. Ngi leh ia kane khnang ban sngewthuh kham bha ia ka jingthmu jong ki bad ban ioh mynsiem na ki jingeh ba ki mad ban wanrah ia ka lawei kaba kham bha.
U President u la ong ba haba ka ri ka la ioh ia ka jinglaitluid, ka thain shateilammihngi ka long kaba pher bha na kata kaba ngi iohi mynta. Ha kito ki por, ka thain ka la mad shibun ki jingeh na ka jingphiah ia ka ri namar ka la duh noh ia ki jingiasoh bad ki jaka Pdeng jong ka leit ka wan, ki jaka pule bad ki jaka khaii kum ka Dhaka bad Kolkata.
Kaba sah ka jingpyniasoh bad ka thain shateilammihngi ka dei ka jaka kaba ritbha ha West Bengal kaba la wanrah shibun ki jingeh ban kyrshan ia ki kam ka roi ka par ha ka thain. Hynrei, ngi la trei shitom ban pynbeitia ki jingeh. Ha kine ki 75 snem ba la dep, ka thain shateilammihngi ka la iaidshaphrang ha katto katne ki kam.
U President u la ong ba ka thain ka don shibun ki jingkhlain. Ka don ki lad ha ki kam jngohkai, ka rep ka riang, ka jingthainjain bad ki kam ialehkai. U la ong ruh ba long kaba donkam mynta ban kyntiew ia ki jylla ka thain khnang kin iaryngkat bor bad kiwei kiwei ki jylla kiba la kham kiew ha ki kam karkhana khnang ban plié shuh shuh ia ki lad ioh kam hangne. Da kaba sngewthuh ia kane, ka Sorkar Pdeng ka la iatrei lang bad ki jylla ban pynsuk shuh shuh ban trei ia ki kam khaii bad ban pynbun shuh shuh ka jingbei tyngka ki kynhun shimet ha ka thain.
U President u la kren ruh shaphang ki jingeh kiba mih na ka jingkylla ka suinbneng bad u la ong ba ka dei ban don ka jinghusiar haba saindur ne pynkhreh ia ki kam ha ki snem ban wan khnang ba kane kan ym ktah ia ka mariang ha ka thain shateilammihngi.
U la ong ba kane ka thain ka dei shi bynta ka Himalaya bad Indo-Burma bio-diversity hotspot – kiba long ar na ki 25 tylli kine ki jait hotspot ha ka pyrthei. Kumta ki kam kiba iadei bad ka roi ka par ha ka thain ki dei ban phaikhmat sha ki rukom treikam kiba pyndonkam ia ki jingdon jingem, ki bym ktah ia ki khlaw ki btaphynrei kiba kyntiew ia ki jingdon jingem ha ka rukom kaba lah ban iaineh bad kaba lah ban kyrshan.
