Don ki shnong ba la ot balang bad tait shnong tang ba kim treh ia u Aadhaar, kam ka MPCA

Shillong, Nailur 20: Ha ka jingpynlait khubor mynta ka sngi ka Meghapya People’ Committee On Aadhaar (MPCA) kala la  ioh  jingtip  ba  don  ki  shnong  hapoh  ka  Bri  U  Hynniewtrep,  kiba  la  tait  shnong  ia  la  ki  nongshong  shnong,  ki  Balang    la  weng  Balang  ia  la  ki  dkhot  tang  namar  ba  kim  treh  Aadhaar.  Ki  don  ruh  ki  ophis  sorkar  kiba  la  byrngem  ot  bai  bam  tymmen  ,  ot  tulop  bad  kumta  ter  ter  ia  kino  kino  ki  bym  treh  Aadhaar.  Ki  don  ruh  ki  bor  sorkar  kiba  la  pynmih  hokum  hana  ba  dei  ba baroh  man  uwei-pa-kawei  ba  ki  dei  ban  don  bank  account  noh  namar  ba  yn  iaid  noh  da  ka  digital bad cashless  transaction  ha  ka  jaka  ka  pisa  kot,  ka  pisa  nar.   Bad  na  ka  bynta  kane,  dei  ban  don  Aadhaar.

Na ka liang jong ka MPCA ka  pynkynmaw  ba  ka  rai  ba shiteng  por   ba  la  ai  ha  ka  Kashari  ba  ha  khlieh  duh  naduh  u  Nailur,  2013  ka  dang  ieng  bad  dang  iai  pynkynmaw  na  ka  por  sha  ka  por  ba  u  aadhaar  u  long  da  ka  mon  sngewbha  shimet  ym  da  kaba  pynbor  bad  ka  rai  kut  halor  ka  kam  Aadhaar,  yn  sa  ai  ha  u  Naiwieng  mynta ka  snem.  Kumba  ka  long  mynta,  ki  don  palat  10  tylli  ki  dorkhast  pyrshah ia   ka  jingpyntrei  kam  ia  u  Aadhaar,  kynthup  ia  ka  dorkhast  pyrshah  ia  ka  Aadhaar  Act,  2016.  Bad  ia  kine  baroh,  yn  shim  lang  bad  ai  RAI  ha kajuh  hi  ka por,  kata,   ha  u  Naiwieng,  2017.

Ka MPCA ka  pynkynmaw  ruh  ba  dang  ha  ka  24  tarik  u  Nailar,  2017,  ka  Bench  ba  9  ngut  ki  nongbishar  jong  ka  Kashari  ba  ha  khlieh  duh,  ka  la  ai  ia  ka RAI  ba  shai,  ba  jrong  ba  ka  Hok  long  marwei,  ka  Hok  ba  jar  jar,  ka  Hok  long  kyrpang  (Right  to  Privacy)  ka  dei  ka  Hok  ba  kat  kum  ka  Riti  Synshar  ka  Ri   India  ia  kaba  la  don  ha  ka  Artkl  21  jong  ka  Riti  Synshar   kaba  kren  halor  ka  Hok  ban  Im  bad  ka  hok  jinglong  laitluid  ba  shimet .

Kane  ka  jingshim bishar  ka  mih  namar  ki dorkhast  pyrshah  Aadhaar  namar  la  jan  baroh  ki  kdew  ba  u   Aadhaar  u  ktah  ia ka  hok  long  kyrpang.  Bad  kane  ka  RAI  ka  pyniap  ia  ki  Rai  ba  la  shim  ha  ka  snem  1954  bad  snem  1961  da  ka  Bench  ba  8  bad  ka  Bench  ba  6 ngut  ki  nongbishar  jong  ka  Kashari  ba  ha  khleih  duh.

Kumta,  kine  ki  jingleh  baroh  ki   long  ki jingialeh  pyrshah  im-im,  peit-peit  ia  ka  RAI  jong  ka  Kashari  ba  ha  khlieh  duh  jong  ka  Ri  India,  kaba  long  uwei  na  ki  lai  tylli  ki  rishot  ba  pynieng  bad  pynieng  ia  ka  synshar  paidbah  ha  Ri  India bad  dei  tang  ma  ka,  kaba  lah  ban  batai  bad  pynshai  halor  ka  Riti Synshar  bad  ki  ain  ba  thaw  da  ki/ka  iing dorbar  thaw  ain  bad  pyntrei  kam  da  ka/ki  sorkar.  Kumta,  ki  jingtait  shnong,  jingweng  Balang  (namar ngi  ngeit  ba  ym  pat  don  kano  kano  ka Balang  kaba  la lah  thaw  ain  ban  weng  Balang  iano  iano  namar  bym  don/treh  don  Aadhaar),  ban  ot  tulop,  pynduna  pension,  pynduh  lad  bad  kiwei  ki  jaid  pynshitom,  ki  long  pyrshah  ia  ka  hok  longbriew  manbriew  bad  ka  hok  ban  pdiang  ne  kyntait  ia uta  u  Aadhaar.

Ka  daw  bah  daw  san  jong  ka  jingkyntait  ia  u  Aadhaar  ka  dei  namar  la  pyntrei kam ia  ka jingring   dur  (ym  dei  shon  dur)  ia  ki  artylli  ki  pyllew  khmat  bad   ia  10  tylli  ki  shympriah  kti  jong  uwei-uwei,  kawei-kawei  ia  kaba  la  tip  ha  ka  ktien  phareng  ba  ka  dei  ka  biometric  data  collection.  Ka  iapher  bak-ly-bak  na  ka  EPIC,  credit  card,  SMART  card  bad  kiwei  namar  kine  ki   shim  tang  ia  kata  ka  demographic  data  katba  ia  u  Aadhaar  (ba  wan  na  ka  ktien  Sanskrit bad  ba  mut  ‘nongrim’  lane  ‘base’  ha  ka  ktien  phareng)  donkam  lang baroh  ar,  kata,  demographic  bad  biometric  (jingthew  jong  ka  jingim:  bio  –  jingim;  metre – jingthew).

Kiba  kwah  ban  lait  noh  na  kino  kino  ki  jaid  jingpynshitom  namar  bym  treh  Aadhaar  ba  la  leh  da  kano  kano ka bor,  kin  sngewbha  ai   jingtip  lyngba  ka  sms  lane  ka  email  sha  kiba  paw  kyrteng  harum  hapoh  shi  bnai  naduh  ba  mih  kane  ka  khubor/jingthoh,  kata,  lada  kita  ki  bor  kim  weng  noh  hapoh  lai  taiew  ia  kata  ka jaid  jingpynshitom  ba  la  pynngat  iaphi.     Sngewbha  ai  kyrteng  ba  pura,  ka  rta,  kynthei ne  shynrang,  kyrteng  shnong,  address  ba  shai  bad  ba  biang,  jaid  jingpynshitom  (tait  shnong  ?/  shah  weng  Balang  ?/  shah  ot  tulop  ?/  duh  jaka  pule ?/  duh  bai  bam  ?/  bad  kiwei)  ba  la  ioh mad  bad  mano  ba  leh  kumta  bad  mynno  (tarik).

What Next?

Recent Articles

Leave a Reply

Submit Comment

*

Where to buy Vidalista Professional 20 Mg (Tadalafil) tablet