Shillong, Risaw 04: U Arjun Ram Meghwal myntri khynnah jong ka sorkar pdeng mynta ka sngi u la ong “ U Syiem Tirot Sing u dei u nongialeh laitluid u ba khraw pyrshah ia ki phareng ha kine ki lum khasi”. Ia kane u la ong ha kaba plie ia ka jingpyninam ia ki jingiakhih lait luid jong ka Ri India kaba san sngi ia kaba la pynlong ha All Saint Halls Shillong.
Ha ka jingkren jong u tei u myntri khynnah jong ka sorkar pdeng u la kdew ia ki snem ba kumno ki hima ha kane ka Ri India kila ia khun pyrshah ia ki phareng ban beh ia ki na ka ne ka jaka, ka jingialeh kala sdang naduh u snem 1757 bad ia kane ka tham la tip kum ka “Battle of Plassey of 1757”.
Ha dien jong kane ha dien shispah snem ha u sem 1875 ha dien jong u Robert Clive’s kala mih ka jingpyrshah kaba jur ia ki phareng bad ia kane la niew ba ka dei ka thma kaba nyngjong jong ki nong India ba ialeh ban pynioh ia ka jinglaitluid na ka kti jong ki phareng. Namar dei ha kane ka thma ba ki Syiem Hindu bad ki syiem Muslim kila ia trei lang ban ia leh pyrshah ia ki phareng.
Dei ha dien jong kane ba ki phareng kila phiah ia ka Bengal ha u snem 1905 bad ka sa mih ka jingialeh “Quite India Movement”. U ba ia lam ia kane dei u kpa jong ka jaidbynriew u Mahatma Gandhi ban ia leh ban ioh ia ka jinglait luid na ka kti jong ki phareng ia kaba la sdang Nailar 1942.
Ha kane ka sngi u myntri jong ka sorkar pdeng u la ong ba ki briew na kine ki lum khasi kaba don 25 tylli ki hima kila ia khun pyrshah ia ki phareng bad u wei na kita ki Syiem u ba khraw u dei u Syiem Tirot Sing Syiem jong ka Hima Nongkhlaw. Ki khasi na kine ki lum kila ialeh pyrshah ia ki phareng ba kim dei ban ioh klun ia kine ki jaka hapoh ka jingialam jong u Syiem Tirot Sing. U la ong ba ka Shillong ka dei ka jaka pdeng jong ka Assam ha katei ka por bad ha dien ba la ioh ia la ka jong ka jylla ruh ka Shillong ka long ka nongbah jong ka jylla Meghalaya.
