Shillong, Naiwieng 04: 
U Myntri rangbah ka jylla u Cornad K Sangma u la leit jngoh ia ka shnong Dura Kalakgre mynin ka sngi saitjain ban ia kynduh ai ki paidbah nongshong shnong kane ka thian kaba don ha trai u lum Nokrek ha Tura kaba hap hapoh jong ka West GaroHills District.
U myntri rangbah ka jylla u la leit jongoh kyrpang ia kane ka shnong ban peit ia ki jingdon kam jong ki paidbah ha kane ka jaka namar na une u Lum Nohkrek la pynbiang iaka umbam umdih iaka sor Tura. Kiwei ki shnong kiba don sawdong jong ka Dura Kalakgre ki long ka Oragitok, Chandigre, Tosekgre, Baladingre bad Sakalgre.
Ki paidbah nongshnong kitei ki shnong kila ia lum lang ban ia kynduh ia u myntri rangbah bad ban pynpaw ha u ia ki jingeh kaba ki ia kynduh da kaba ai ia ka dorkhas ha kaba ia dei bad ka jingdon kam ia ki kam pynroi ha katei ka thain.
Ka jingeh kaba hakhmat eh kaba ki kwah ka long ba u myntri rangbah u dei ban peit ba ia ka surok kaba dang pyntrei mynta ka dei ban dep noh kham kloi, kum juh ia kiwei kiwei ki surok kiba pyniasoh na kawei ka shnong sha kawei pat saw dong jong ka Dura Kalakgre na ka bynta ban pynsuk ia ki nongrep. Ka jingrep kaba bun dei ka rep Sohniamtra.
Kine ki shnong ki don ha jan jong ka khlaw sorkar kaba la pynneh pynsah kyrpang ia kaba la tip kum ka “Nokrek Reserve” kane ka jaka ka long ka jaka ba lah ban khring iaki nongwan jngohkai pyrthei. Kum ki la kyntu ia u myntri rangbah ban leh ei ei na ka bynta ban khring ia ki nongjngohkai pyrthei. Kaba ki paidbah ki don kam ka long ka jaka ai jingsumar.
Ha ka jingkren jong u mytnri rangbah u Cornad K Sangma, u la ai ka jingkular sha ki paidbah katei ka thain ba ia ka jaka ai jingsumar yn sa buh noh ha u snem mang tyngka u ban wan, haba ia dei bad ki surok, un sa ialeh ban pynioh na ka Rural Infrastructure Development Fund jong ka NABARD.
Ha kane ka jingialang paidbah, u Myntri rangbah ka jylla u la ong ba ki tyllong um ba pynbiang um ia ka Tura, ki dei na kine ki shnong, hynrei kaba sngewlyngoh ka long ba kumno ia kine ki shnong la ieh bein ha kine ki snem ba la leit noh, u myntri rangbah u la ong ba ka sorkar kan sa phai khmat kyrpang sha kine ki shnong ha ka liang ka roi ka par.
Haba ia dei bad ka jingkyrpad ban kyntiew ia ki kam shongkai pyrthei ha kitei ki shnong, u myntri rangbah ka jylla, u la ong ba ka Ri United State America kala pynpaw ia ka jingkloi jong ka ban wan tam ia ki tiar jong ka liengsuin ia pom jong ka kaba la hap ha kane ka jaka ha ka thma bah ba Ar. U la kyntu ia ki paidbah ba kin sumar iakane ka jaka.
Ha kane ka jingialang paidbah u mytnri rangbah u la pynbna paidbah ba la dep ban mang pisa T.22 klur ban shna ia ki surok, T.12 klur ban shna ia ka jaka sah jong ki nognwan jngohkai pyrthei bad T.600 klur dang ap mynta ia ka jingbei pisa na ka World Bank.
kane ka T.600 klur ka long ban ialeh kumno ban sangeh noh ka rep shyrti saw dong jong ka Nokrek Biosphere Reserve da kaba shim da kiwei ki lad ki lynti ba ki briew kin trei ki ktah da kaba sangeh noh ia ka rep shyrti. Ia u myntri rangbah la synran lang da u nongai buid rangbah u Thomas A Sangma bad u Marcuise Marak Govt Chief Whip.
