Ha skul bah TISS – Mumbai leit kren u Bah John shaphang ki Khasi States bad ka IA

Shillong, Jylliew 30: Ka Centre for Social Justice and Governance, Tata  institute of social sciences, Mumbai, Maharastra, ka la khot sngewbha ia u Bah John F Kharshiing, Co-Chairman, Meghalaya State Planning Board, & Chairman, The Grand Council of Chiefs of Meghalaya, bad u Spokesperson, Federation of Khasi States, ha ka 27 tarik June 2014, ha nongbah Mumbai, ban ai jingkren bad ai jingshai ia ki samla pule kiba na kylleng ka Ri India kiba thrang ban tip ia ki jingsynshar Khasi States bad ka phang jingiakren ka long halor ‘Ka jinglong jingman, ka synshar khadar bad ki jingsynshar tynrai hapoh ki jaka Sixth Schedule’  ‘The Status of Tribal Political System within Sixth Scheduled Areas’.

Ha katei ka jingai jingkren la don bun ngut ki samla pule kiba la wan sngap bad ia shim bynta.

Ha kaba ai jingkren na ka liang u Chairman, Grand Council of Chiefs of Meghalaya, u la batai bniah ha kaba ia dei bad ki jingeh kaba ki jingsynshar tynrai kiba khlem party (PARTY LESS) ki ia kynduh bad ki jingsynshar kiba shong nongrim halor ka jinglong liang bad ka jinglong party(PARTY BASED), hapoh ka jingsynshar kiba mih na ka Sixth Schedule.

U Bah John F Kharshiing, Chairman, Ka Dorbar ki Khlieh Nongsynshar Ka Ri Hynniewtrep, u la pyntip ha katei ka skulbah TISS,  ba Ka jingbuh teng ban pyndep ia ki jingiateh bad ki jingkular (Instrument of Accession And Annexed Agreement 17 Aug 1948), ba la pdiang da ka Sorkar Dominion of India, ym pat pyndep haduh kine ki sngi.

U la ong ruh ba ka long shisha kawei na ki kam phylla ba ki bor Sorkar India kim shym la pynbeit ia ka jingdkoh kaba don hapoh ka Constitution Ri India wat hadien 64 snem. Katba ha madan ki Khasi States ki ia kynduh jingeh na ki ain kiba bun bah kiba mih na Parliament na ka por sha ka por, kum ka Indian Registration Act 1908, the Land Acquisition Act, the Coal Mines (Nationalisation Act) 1973 & 1976, bad kiwei kiwei.

U la ong ba ka long kaba donkam ia ki bor Sorkar India ban pyndep ia ka jingiakren ha kaba iadei bad ki jingiateh bad ki jingkular na ka bynta ka suk ka sain jong ka thain lam mihngi hi baroh kawei.

Sa kawei ka jingeh ka long ka jingbym sngewthuh ki heh nongmihkhmat bad ki officer jong ka Sorkar India, ia ki rukom synshar khlem party kiba don ha ki Dorbar Shnong, Dorbar Raid bad Dorbar Hima, kaba la nang pynslem ia ka jingpynbeit bad ban pyntreikam ia kitei ki jingiateh kumba la pruid dak hapoh ki dulir Instrument of Accession bad Annexed Agreement.

U Chairman, Ka Dorbar, u la pyntip shuh shuh hakhmat ki khynnah pule, ki research scholars, ba ki Khlieh Nongsynshar jong ki Khasi States, wat hapdeng ka jingshah byrngem kim shym treh ban soi ia ka dulir Instrument of Merger, bad namar ba kim treh ban soi ia kitei ki dulir kim shim pdiang ia ka jingsiew tyngka kaba heh kaba la tyrwa ban siew man ka snem, kaba la khot ia katei ka jingsiew ‘Privy Purse’ lane kum ka Pensions’ kaba la siew ia baroh ki san spah tam ki Maharaja’s ki Patsha jong ka Ri India, katkum ka jingheh bad ka jingmih na ka Hima jong ki, la jan baroh kitei ki Maharajah ki la pdiang ia katei ka jingsiew bad ki soi ia ka Instrument of Merger, ha kaba la pynwai bad pyndam noh ia ka kyrteng, ka kyrdan bad ka iit ka hima jong ki, bad baroh ka khyndew hapoh ka hima jong ki ka la kylla long ka jaka Sorkar (Revenue Land).

Ha kawei ka liang u Bah John F Kharshiing, Chairman, Ka Dorbar u la ong ba ki Hima Khasi States ki la kylla langknia  hapoh ka jingriam jong ka sain pyrthei ha kato ka por jong ka Sorkar Assam, kaba la trei borbah ban pynwit ia ka jingpyntreikam ia ka IOA, bad ki la tyrwa pynban da ka Sixth Schedule khnang ba kan long kaba myntoi ia ka Sorkar Assam.

Ka jingpynkhien ia ki jingiateh bad ki jingkular katkum ka IOA & AA, ka paw shai haba ka Sorkar Assam ha kito ki por ki ka ialam bakla ia ka Sorkar India ban khang lad ia ka jingpyntreikam ia ki kyndon jong ka Instrument of Accession (IOA) bad ban ai lad da ka Sixth Schedule kum ka buit ban ioh bat jubor ia ki Khasi States hapoh u pud u sam jong ka jylla Assam.

La batai bniah ia ki jingsynshar, lai bad ar kyrdan(Shnong, Raid bad Hima) jong ki Hima Khasi States, ha kaba ki nonghikai bad ki samla pule ki la pynpaw ia ka jinglyngoh ba kim pat juh ioh sngew ba don kum kita ki jingsynshar hapoh Ri India, ki pynpaw ia ka jinglyngoh ba kitei ki jingsynshar kim paw dur hapoh ka Constitution Ri India.

Ki samla pule hapoh TISS – Mumbai, ki la buh jingkylli kaei ka daw ba ki (khasi states) kiba soi ia kitei ki dulir jingiateh bad ki jingkular, kim don bynta lane kim long ki dkhot hapoh ki District Council kaba la dei ka bor sorkar kaban peit ban khmih ia ki Riti ki Dustur bad ha kano ka rukom la don pynban ki dkhot kiba mih na ki seng sain pyrthei (political parties).

Ki samla pule ki la skuin ban tip ba ki nongsynshar Shnong, Raid bad Hima ki lah ban shah weng ha kano kano da ka Dorbar Shnong, Dorbar Raid bad Dorbar Hima, lada ka don ka jingleh bakla bad lada kim don shuh ka jingshaniah jong ‘u ba bun ba lang’

Ki la lyngoh ruh lyngba ka jingkren jong u Bah John F Kharshiing, ban tip ba ha ka jingsynshar tynrai u Khasi ka don ka rukom jied kaba ki jied  ‘ia uba don ia ka mon uba bun ba lang’  kaba mut ‘consensus’ kaba mut uba jop u dei ban ioh 90 na ka 100 bad u la kren bad pynshai ba ka synshar tynrai u khasi kam dei da ka ‘majority’ ha kaba lada tam tang shi vote ruh la long uba jop.

Ka la don ruh ki jingkylli halor kumno ki Khlieh Nongsynshar Shnong, Raid bad Hima ki ia tyllun ba ka jingkylla jong ka pyrthei khamtam ha kaba iadei bad ka jingkylla sted jong ka por (globalization), u Bah John F Kharshiing, haba jubap ia katei ka jingeh u la ai nuksa ba kum u nongiarap, u nonglum ia ki khlieh nongsynshar naduh Shnong, Raid haduh Hima, u la ong ba u shem ka jingeh namar ba ka jingstad mobile, bad ka jingstad Internet kam pat poi sha baroh ki shnong jong ka jylla Meghalaya. U Chairman ka Dorbar u la kubur ba bun ki Khlieh Nongsynshar kim pat shemphang bha halor ka jingstad internet. U la ong ruh ba bun sien u la hap kyrpad ia ki Khlieh Nongsynshar, ki Myntri, ki Lyngdoh, ki Basan, naduh Shnong, Raid haduh Hima ban pan jingiarap na ki khun, ne ki ksiew halor kumno ban pyndonkam ia ka email bad ka mobile.

Ki la kwah ruh ban tip la ki Hima Khasi States ki buddien ne em bad ki bor Sorkar India.

Ha kaba jubap u Chairman, of the Grand Council of Chiefs of Meghalaya, bad nongaiktien ki Hima Khasi States, u la ong ba ka Dorbar ka iai buddien khlem sangeh, bad dang shen ha u snem 2012, 2013, bad 2014, ki  la ioh ia ki shithi bad ki rai bishar kiba ai jingkyrmen ia ki khun ki hajar jong ki Khasi, Jaintia bad Garo, na ki bor office jong ka Sorkar India kum ka National Commission for Schedule Tribes, ka National Commision for Human Rights, kiba dei ki bor jong ka Constitution ‘constitutional bodies’ kiba la bthah ia ka Ministry of Home Affairs (MHA) bad ia ka Ministry of Tribal Affairs,(MTA) ban pyntreikam ia kitei ki jingiateh bad ki jingkular.(SP News)

What Next?

Recent Articles

Leave a Reply

Submit Comment

*

Where to buy Vidalista Professional 20 Mg (Tadalafil) tablet